شناسايي پيامدها و پيشايندهاي مشاركت مرتع داران در اجراي طرح هاي مرتع داري استان گيلان

Identifying the consequences and preconditions of ranger farmers' participation in the implementation of rangeland plans in Guilan province

يكي از مهمترين چالش ­هاي زيست محيطي دو دهه گذشته از بين رفتن مراتع كشور است. مراتع از آنجايي قابل اهميت هستند كه بخش مهمي از منابع تجديدشونده را تشكيل مي­دهند و هنوز زندگي شمار قابل توجهي از انسان­ها و حيوانات به آن وابسته است. از اين رو هدف اين پژوهش شناسايي پيامدها و پيش­آيندهاي مشاركت مرتعداران در اجراي طرح­هاي مرتعداري استان گيلان است. جامعه آماري اين پژوهش مرتعداران استان گيلان هستند. تعداد كل مراتع استان گيلان كه داراي طرح­هاي مرتعداري بودند برابر با 186 مرتع است و تعداد 335 نفر از مرتعداران به عنوان پاسخ­دهندگان به پرسشنامه به ­صورت تصادفي از بين مجريان طرح­هاي مرتعداري در اين مناطق انتخاب شدند. ابزار جمع­آوري داده­ها در اين تحقيق پرسشنامه بود و براي بررسي فرضيه­هاي پژوهش از تحليل عاملي تاييدي و مدل­سازي معادلات ساختاري با رويكرد حداقل مربعات جزيي استفاده شد. نتايج حاكي از تاثير مثبت و معني­دار عوامل اقتصادي، اجتماعي، روان­شناختي، نگرشي و آموزشي- ترويجي بر مشاركت مرتعداران در اجراي طرح­ هاي مرتعداري بود. همچنين مشاركت مرتعداران در اجراي طرح­هاي مرتعداري بر سلامت مراتع، افزايش توليدات دامي و رضايت ­مندي تاثير مثبت دارد. نتايج بررسي نشان داد كه تعادل دام و مرتع يكي از مهمترين عوامل تخريب مراتع گيلان مي­باشد و مادامي كه اين مساله برطرف نگردد، تمامي تلاش ­ها و اقدامات براي مديريت، اصلاح و احياي مراتع بي­فايده و يا بسيار كم­اثر است.

Management The last decade of the twentieth century has come to an end while human society has been heavily involved in environmental problems and its dangers. One of the most important environmental challenges of the last two decades is the loss of the country's rangelands. Rangelands are important because they constitute an important part of renewable resources and still depend on the lives of a significant number of humans and animals. The statistical population of this study is rangeland owners in Guilan province. The total number of rangelands in Guilan province that have rangeland management plans is equal to 6 rangelands. The sample is equal to 5 rangeland owners. The data collection tool in this research is a questionnaire and to test the research hypotheses, confirmatory factor analysis and structural equation modeling with partial least squares approach have been used. The result of the research indicates the positive and significant effect of economic, social, psychological, attitudinal and educational factors on the participation of rangeland owners in the implementation of rangeland management projects. Also, the effect of ranchers 'participation in the implementation of rangeland management projects on rangeland health, increasing livestock production and farmers' satisfaction was positive and significant. Livestock and rangeland balance is one of the most important factors in the destruction of rangelands in Guilan, and until this issue is resolved, all efforts and measures to manage, improve and rehabilitate rangelands are useless or very ineffective.