اثر نورهاي مصنوعي (LEDs) و طبيعي بر كميت و كيفيت نشاي اطلسي، شمعداني و حسن يوسف

گياهان تحت سطوح گوناگون روشنايي رفتارهاي متفاوتي نشان مي‌دهند. به منظور مقايسه تأثير شدّت نورهاي 5±60 و 5±120 ميكرومول بر متر‌مربع بر ثانيه ال‌اي‌دي (نور مصنوعي) در اتاقك رشد داخل اتاقي در گلخانه (تركيبي از رنگ‌هاي سفيد+آبي+قرمز به نسبت مساوي) با نور خورشيد (نور طبيعي) طي كشت زمستانه و بهاره به‌ترتيب با انتگرال نور روزانه 5±9.6 و 5±14 ميكرومول بر متر‌مربع بر روز، آزمايشي در قالب طرح كامل تصادفي با 10 تكرار روي صفات مورفوفيزيولوژي نشاءهاي شمعداني (Pelargonium hortorum‘Maverik Star’)، حسن يوسف (Solenostemon escutellarioides ‘Wizard Scarlet’) و اطلسي (Petunia ×hybrida ‘Scarlet Eye’) صورت گرفت. پس از 8 هفته سطح برگ، طول ريشه، وزن تر و خشك اندام هوايي و ريشه، تعداد برگ، دماي سطح برگ، ميزان كلروفيل، كاروتنوئيد و كارايي فتوسنتز در تيمارها اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد صفات سطح برگ، تعداد برگ، طول ميانگره، قطر ساقه، كارايي فتوسنتز، وزن تر و خشك اندام هوايي و ريشه در شمعداني و حسن يوسف و ميزان كلروفيل و تعداد برگ در اطلسي، در شدّت نور 5±60 ميكرومول بر متر‌مربع بر ثانيه با اختلاف معني‌داري نسبت به ساير تيمارها افزايش يافته است. دماي سطح برگ هر سه نشاء در دو تيمار كشت بهاره و زمستانه (5±9.6 و 5±14 ميكرومول بر متر‌مربع بر روز) نسبت به تيمارهاي لامپ‌هاي ال‌اي‌دي بيشتر بود. شدّت‌هاي مختلف نور بر طول ريشه هر سه نشاء تأثيرگذار نبود. با توجه به نتايج بدست آمده كاربرد نور جايگزين با شدت نور 5±60 ميكرومول بر متر‌مربع بر ثانيه توليد نشاءهاي مورد آزمايش سودمند است. استفاده از آن به‌ويژه در كشت زمستانه (5±9.6 ميكرومول بر متر‌مربع بر روز) جهت توليد نشاء مطلوب ارقام شمعداني، حسن يوسف و اطلسي توصيه مي‌شود.