تعيين خاستگاه ذخيره آهن تنگ زاغ در استان هرمزگان بر اساس داده‌هاي كاني‌شناسي و زمين‌شيمي

ذخيره آهن تنگ زاغ در ۱۱۷ كيلومتري شمال شرق بندرعباس، استان هرمزگان و در پهنه ساختاري زاگرس چين خورده واقع است. كانه زايي آهن به صورت اكسيدهاي آهن (هماتيت) درون گنبد نمكي و يا در شكستگي ها و سطوح بين لايه اي سازندهاي جوان تر وابسته به دوران سوم صورت گرفته است. بر اساس بررسي هاي ميكروسكوپي، قطعه هاي دولوميتي سنگ‌هاي ميزبان با اكسيدهاي آهن در اثر فرايند جانشيني دربرگرفته شده اند. بافت كانسنگ رگه اي، رگچه اي، جانشيني و پركننده فضاهاي خالي است. هماتيت فراوان ترين كاني‌ سازنده اين كانسار است و كاني‌هاي گوتيت، دولوميت و كوارتز كاني‌هاي فرعي اين كانسار هستند. بر پايه داده هاي زمين شيميايي، مقدار اكسيد آهن در اين كانسار به بيش از 89 درصد وزني مي‌رسد. مقدار فسفر و تيتانيوم پايين از يك سو خاستگاه ماگمايي و از سوي ديگر نبود ويژگي‌هاي مربوط به اسكارن ها خاستگاه اسكارني ذخيره آهن مورد بررسي را رد مي كند. با توجه به داده هاي صحرايي و ويژگي هاي كاني‌شناسي و زمين شـيميايي، كانسـار آهـن تنگ زاغ در چهار مرحله تشكيل شده است: 1. جايگيري تـوده هاي آتشفشاني و ورود سيال هاي آهن دار با يك خاستگاه آتشفشاني در يك حوضه رسوبي، 2. غني سازي آهن توسط فعاليت سيال هاي گرمابي به دليل گنبدزايي نمكي، 3. تمركز و نهشت دوباره آهن توسط فعاليت هاي زمين ساختي و 4. تشكيل كاني هاي هماتيت، گوتيت و مالاكيت در اثر عملكرد فرايندهاي سوپرژن و هوازدگي بر روي ذخيره، كاني هاي هماتيت، گوتيت و مالاكيت تشكيل شده اند.