چكيده فارسي :
سابقه و هدف صنعت پلاسما در طي جنگ جهاني دوم و با نياز به محصولات دارويي مشتق از پلاسما آغاز گرديد. اكنون حدود 30 محصول اصلي به صورت تجاري در دسترس ميباشد كه مهمترين آنها آلبومين، فاكتورهاي انعقادي و ايمونوگلوبولين است. تقاضا براي اين محصولات رو به افزايش است و اين محصولات نه تنها در درمان بيماري ها بلكه در تجارت جهاني نيز اهميت ويژه اي پيدا كرده است. هدف مقاله، نگاه مختصري به روند تحولات صنعت پلاسما در طي حدود هشتاد سال گذشته بوده است.مواد و روشها اين مطالعه مروري، از طريق جستجوي مقالات در پايگاههاي اطلاعاتي Scopus ، PubMed ، Google Scholar تقريباً از زمان پيدايش اين صنعت يعني از حدود دهه 1940 تا سال 2021، بر اساس جنبههايي از سير تكاملي صنعت پلاسما، هزينه توليد مشتقات پلاسمايي، پيشبرندههاي صنعت پلاسما، ورود بخش خصوصي و بررسي هزينه و فايده انجام فرآيندهاي غيرفعالسازي ويروسي انتخاب گرديده است. يافتهها صنعت پلاسما در طي ساليان متمادي پيشرفتهاي شگرفي را تجربه كرده و با مشكلات عديدهاي نيز مواجه شده و عليرغم پيشرفتهاي بيوتكنولوژي، جهان معقتد است كه اين صنعت يك ضرورت منحصر به فرد در سلامت جوامع بشري به حساب ميآيد. توليد محصولات دارويي مشتق از پلاسما يك فعاليت پيچيده و شامل مراحل متعددي از واحدهاي عملياتي ميباشد.نتيجه گيري در حال حاضر چالش ها و فرصت هاي بسياري در آينده صنعت پلاسما وجود دارد. به نظر ميرسد برخي مسائل نظير ظهور پاتوژنهاي جديد، نياز به محصولات جديد و يا پتانسيل ايجاد بازارهاي مصرف جديد، چالش هاي اين صنعت در آينده باشد. از طرف ديگر افزايش فزاينده تقاضاي مصرف مي تواند براي تغيير در استراتژي هاي موجود و بهينه سازي مصرف فرصت مناسبي را فراهم سازد. همچنين توسعه روش هاي نوتركيب جايگزين مناسبي براي اين محصولات ايجاد مي كند. پتانسيل استفاده از پلاسماهاي مازاد براي توليد بومي، فرصت مناسبي را در اختيار كشورهاي در حال توسعه قرار مي دهد.