بررسي رابطۀ همبستگي يادگيرنده بودن سازمان‌ها با سطح فرهنگ ايمني آن‌ها در صنايع هسته‌اي و پرتوي ايران

مقدمه: توصيه به ايجاد سازمان يادگيرنده از مهم‌ترين توصيه‌هاي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي براي داشتن فرهنگ ايمني پيشرفته در سازمان‌ها است. در اين راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسي تجربي رابطۀ همبستگي يادگيرنده بودن يك سازمان با فرهنگ ايمني آن در صنايع هسته‌اي و پرتوي ايران انجام شده است.روش كار: در اين تحقيق ارتباط دو مفهوم سازمان يادگيرنده و فرهنگ ايمني سازماني توسط داده‌هاي آماري جمع‌آوري‌شده از نمونه آماري 388 نفرِ از كاركنان 45 شركت فعال در صنايع پرتوي و هسته‌اي در حوزه‌هاي پرتو پزشكي، راديوگرافي صنعتي و تأسيسات پرتوي و هسته‌اي ايران با روش حداقل مربعات جزئي (PLS) و نرم‌افزار SmartPLS3 مورد تجزيه‌وتحليل همبستگي قرار گرفت. از پرسشنامه‌هاي يانگ و همكاران (DLOQ) در سال 2004 براي سنجش ميزان يادگيرنده بودن سازمان‌ها و پرسشنامۀ آژانس بين‌المللي انرژي اتمي (SCPQLH) در سال 2017 براي سنجش سطح فرهنگ ايمني آن‌ها استفاده شد. يافته ها: با توجه به يافته‌هاي به‌دست‌آمده در اين تحقيق يادگيرنده بودن، قادر به تبيين 52 درصد از تغييرات متغير فرهنگ ايمني در سازمان‌ها، مي‌باشد. علاوه بر اين، مشاهده شد كه ميزان اين تأثير در چهار زيرگروه مختلف صنايع پرتوي و هسته‌اي به دليل تفاوت‌هاي زمينه‌اي آن‌ها، از اختلاف معناداري برخوردار است و از مقدار 65 درصد براي تأسيسات هسته‌اي و 59 درصد براي پرتو پزشكي تا مقدار 45 درصد براي تأسيسات پرتوي و 34 درصد براي راديوگرافي صنعتي در حال تغيير است.نتيجه گيري: يافته‌ها از همبستگي معنادار متغيرهاي پنهان سازمان يادگيرنده و فرهنگ ايمني در سازمان‌ها حكايت دارد و مطابق نتايج به‌دست‌آمده، مي‌توان از ارتقاء حالت يادگيرندگي در سازمان‌ها به‌عنوان عاملي كليدي، در جهت بهبود فرهنگ ايمني در آن‌ها ياد كرد.