اثر اسانس هاي گياهي نعنا و رزماري بر لارو پشه كولكس

No Title

سابقه و هدف: پشه ها ناقل بيماري هايي نظير مالاريا، فيلاريازيس و آنسفاليت هاي ويروسي، تيفوس، طاعون، تب زرد و ساير بيماري هاي منتقله مي باشد. در حال حاضر غالبا براي مبارزه با پشه ها از حشره كش هاي شيميايي استفاده مي شود، اگرچه اين حشره كش ها مي تواند نتايج فوري براي كنترل حشرات ارائه دهند اما به علت مقاومت ايجاد شده در پشه ها نسبت به حشره كش هاي شيميايي، هزينه هاي عملياتي بالا، سميت بالقوه اين حشره كش ها، اثرات مخربي كه روي محيط زيست دارند، اثر سوئي كه بر موجودات غير هدف از جمله انسان دارند، براي كنترل ناقلين توصيه نمي شود؛ بنابراين ضرورت مبارزه بيولوژيك با پشه ها مورد توجه بسياري از محققين قرار گرفته است. در مطالعه حاضر اثر لا روكشي اسانس دو گونه گياهي تحت عنوان نعنا و رزماري در برابر لارو پشه كولكس بررسي شد. روش كار: براي هر اسانس به طور همزمان با اثر بخشي سري غلظت ها دو گروه كنترل مثبت و كنترل منفي (آب مقطر) نيز راه اندازي شد و از هر اسانس چهار سري غلظت (10، 50، 200 و 600 ppm) تهيه گرديد. براي اين كار از خرداد تا شهريور ماه سال 1397 تعداد 1500 لارو پشه كولكس از چهار منطقه از رودخانه قره چاي واقع در شهرستان خنداب از توابع استان مركزي گرفته و مورفولوژيك تشخيص داده شد و به دوازده گروه تقسيم شدند، به عبارتي شش گروه براي اسانس رزماري و شش گروه براي اسانس نعنا در نظر گرفته شد (چهار گروه براي غلظت هاي 10، 50، 200 و 600 pprn، يك گروه براي كنترل مثبت و يك گروه براي كنترل منفي)، براي هر گروه ده عدد لارو به صورت تصادفي انتخاب شدند ، ميزان مرگ و مير لاروها در زمان هاي 6، 12، 24، 48 و 72 ساعت بررسي شد و در طي اين زمان، غذايي به لارو داده نشد و براي هر غلظت، سه بار آزمايش تكرار گرديد. معيار تاييد مرگ لاروها عدم حركت آن ها پس از تحريكات مكانيكي با يك سوزن در ناحيه گردني لاروها بود. يافته ها: در آناليز مقايسه اي حاصل از اين آزمايش اسانس نعنا در غلظت 200ppm و در زمان 6 ساعت، بالاترين ميزان سميت و الاروكشي را از خود نشان داد، به طوري كه بعد از مشاهده در آزمايش اول از تعداد ده عدد لارو، يك عدد زنده بود و در آزمايش هاي دوم و سوم هر ده عدد لارو از بين رفته بودند. نتيجه گيري: مطالعه حاضر نشان داد كه در شرايط آزمايشگاهي هر دو گياه مورد مطالعه بخصوص نعنا مي تواند به عنوان يك جايگزين بالقوه حشره كش هاي شيميايي، براي كنترل بيولوژيك لارو كولكس مورد توجه قرار گيرد.

No Abstract