بازانديشي انتقادي مفهوم «توسعه» با تاكيد بر ملاحظات معرفتي حكمراني در ايران

اصطلاح توسعه به معناي امروزين مفهومي كلان و ذو ابعاد بوده و محصول يك تحول بنيادين انديشه و عمل تاريخي غرب در نظامات مديريتي و حكمراني است و وجود تفاوت هاي معرفتي در اين تلقي و جهت‌گيري غربي الگوهاي توسعه مبتني بر اين مباني باعث وجود تعارضات ارزشي در كشورهاي هدف و يا به اصطلاح توسعه نيافته شده است. هدف اصلي اين پژوهش بررسي انتقادي مفهوم «توسعه» با تاكيد بر ملاحظات معرفت‌شناختي حكمراني در ايران بوده است و در اين راستا از روش مطالعه اسنادي و تحليل محتوا مبتني بر رويكرد انتقادي بهره‌گيري شده است. سوال اصلي اين پژوهش بدين صورت قابل طرح است كه «بر اساس پژوهشهاي پيشين چه انتقاداتي به مفهوم توسعه با توجه به اقتضائات ايراني اسلامي حكمراني وارد است ؟». در بخش يافته‌ها مولفه‌هاي انتقادي پارادايم «توسعه» با تاكيد بر ملاحظات معرفتي حكمراني در ايران در چهارمحور «بازانديشي انتقادي فرهنگي اجتماعي» ، «بازانديشي انتقادي اقتصادي»، «بازانديشي انتقادي سياسي» و «بازانديشي انتقادي فلسفي الهياتي» طرح گرديده است كه مهمترين مولفه هاي انتقادي شامل موارد «قرار گرفتن علم اقتصاد بعنوان متولي برنامه ريزي اجتماعي براي انسان (بجاي فلسفه)، جهاني‌شدن ، سنت‌زدايي ، يكنواختي فرهنگي، خطي فرض كردن توسعه، داعيه معرفت انسان و اصل ترقي و پيشرفت بي‌حد وحصر، زمزمه شكاكانه طرد و تخطئه انواع صور دين، نفي جامعه سنتي، مصرف‌گرايي، افزايش سطحي‌نگري، حسي‌شدن فرهنگ، عرفي شدن، فردگرايى و نسبى گرايى اخلاقى و ... » استخراج شده است.