نقش تعارضات سياسي در افت شديد سرمايه‌گذاري در دهه 90

سرمايه‌گذاري در اقتصاد ايران از ابتداي دهه 90 با افت شديد و پايداري همراه بوده و سطح سرمايه‌گذاري حقيقي كل در انتهاي سال 1397 تقريباً به سطح اين متغير در سال 1381 رسيده است. در اين مقاله نشان مي‌دهيم كه تا ابتداي دهه 90 تغييرات سرمايه‌گذاري (در ماشين‌آلات) را ميتوان توسط يك مدل رگرسيون (هم در قالب مدل VAR و هم در قالب يك رگرسيون OLS تك معادله‌اي)، مركب از متغيرهاي اقتصاد كلان و همچنين متغيرهاي سنجش‌گر بي‌ثباتي در محيط اقتصاد كلان، توضيح داد. اين مدل قادر نيست افت سرمايه‌گذاري در دهه 90 را پيش‌بيني كند و به نظر مي‌رسد عوامل ديگري در كاهش شديد سرمايه‌گذاري در اين دوره داراي اهميت هستند. در ادامه، دو شاخص «تعارضات سياسي» و «نااطميناني سياست‌گذاري اقتصادي» را، كه با استفاده از روش تحليل متن و با بررسي مطبوعات و رسانه‌هاي ديجيتال از سال 1381 تا 1397 ساخته‌ايم، معرفي مي‌كنيم. روند تغييرات اين دو شاخص حاكي از درجه بالايي از نااطميناني‌ در دهه اخير است. سپس نشان مي‌دهيم كه شاخص «تعارضات سياسي» مي‌تواند افت سرمايه‌گذاري در دهه 90 را توضيح دهد.