الگوي جاري توسعه حرفه‌اي معلمان ابتدايي استان خراسان جنوبي: رويكرد مبتني بر نظريه داده بنياد

هدف: يكي از مسائل عمده در آموزش و پرورش با توجه به گستردگي جامعة منابع انساني به‌ويژه معلمان، تقويت منابع انساني است. معلمان، از مهم‌ترين متغيرهاي نيازمند تغيير به‌منظور بهبود سيستم‌هاي آموزشي شناخته مي‌شوند. هدف پژوهش حاضر بررسي وضع موجود توسعه حرفه‌اي معلمان مقطع آموزش و پرورش ابتدايي است.مواد و روش‌ها: رويكرد حاكم بر پژوهش حاضر، كيفي و با روش داده بنياد انجام گرفت. جامعه‌ي آماري شامل كليه كارگزاران دخيل در برنامه‌هاي توسعه حرفه‌اي آموزگاران استان خراسان جنوبي بودند كه از طريق نمونه‌گيري هدفمند از نوع ملاك‌‌محور انتخاب شدند. داده‌ها از طريق مصاحبه‌ي نيمه‌ساختار‌يافته با 12 نفر از آموزگاران، 4 نفر از مديران مدارس و 2 نفر از كارشناسان آموزش منابع انساني آموزش و پرورش خراسان جنوبي بود. به‌منظور تجزيه و تحليل داده‌ها از روش كدگذاري باز، محوري و گزينشي استفاده شد. جهت محرمانه ماندن هر كدام از شركت‌كنندگان در مراحل پژوهش و رعايت اخلاق پژوهشي به هركدام از آن‌ها يك كد اختصاص داده شد. ابزار گردآوري داده‌ها در اين تحقيق، مصاحبه نيمه‌ساختاريافته مي‌باشد. براي تأمين روايي و پايايي از معيارهاي لينكن و كوبا (1980) استفاده شد. در زمينه‌ي قابليت اعتبار، از روش كنترل اعضاء شركت‌كننده استفاده شد. در زمينه‌ي قابليت انتقال، يافته‌ها در اختيار متخصصين قرار داده شد. در زمينه‌ي قابليت اتكا (قابليت اطمينان)، از روش توافق بين كدگذاران استفاده شد و در زمينه‌ي قابليت تأييد مرور و بازخورد همتايان بكار برده شد.بحث و نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش نشان‌دهنده‌ي سي و سه مفهوم محوري و سيزده مقوله منتخب است كه در قالب مدل پنج عاملي شامل عدم برنامه مناسب و نگاه غيرحرفه‌اي به توسعه حرفه‌اي به‌عنوان مقوله‏ي محوري و شرايط علّي (عوامل فردي و سازماني)، عوامل زمينه‌اي (عوامل محيطي و سازماني)، شرايط مداخله‌اي تسهيل‌گر(انگيزش، نيازسنجي و برنامه‌هاي توانمندسازي)، شرايط مداخله‌گر محدودكننده (چالش‌هاي برنامه‌اي و چالش‌هاي مالي و سياست‌گذاري) راهبردها (جاري و اقدامات احساس نياز شده) و پيامد (كاهش كاهش انگيزه و اتلاف منابع) سازمان يافت.