بررسي تأثير گياهان دارويي بر آتروفي واژن در زنان يائسه: مطالعه مرور سيستماتيك و متاآناليز

مقدمه: آتروفي واژن يكي از مشكلات نسبتاً شايع در سنين يائسگي و از نگراني هاي بهداشتي اصلي در اين گروه از زنان مي باشد. مطالعات متعددي در زمينه دارو هاي گياهي در اين زمينه انجام شده، ولي يافته هاي متفاوتي در مورد كارايي اين روش ها گزارش شده است، مطالعه حاضر با هدف مروري بر مطالعات انجام شده در زمينه تأثير گياهان دارويي بر آتروفي واژن در زنان يائسه انجام شد.روش‌كار: در اين مطالعه مرور سيستماتيك و متاآناليز، مقالات چاپ شده در پايگاه هاي اطلاعاتي scopus، pubmed، magiran،Cocharane databases ،web of science ، SID و google scholar در بازه زماني 2020-2000 با استفاده از كلمات كليدي فارسي آتروفي واژن، درمان آتروفي واژن، كارآزمايي باليني، گياهان دارويي، طب مكمل و طب سنتي و كليدواژه هاي انگليسي Vaginal Atrophy،vaginal Atrophy treatment، clinical trial، herbal medicine، complementary medicine، traditional medicine مورد بررسي قرار گرفت. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از نرم‌افزار STATA (نسخه 11) در سطح اطمينان 95% انجام شد. جهت تركيب مطالعات و انجام متاآناليز از شاخص نسبت شانس و روش Peto استفاده گرديد.يافته ها: نتايج حاصل از متاآناليز نشان داد كه در تمامي مطالعات، مداخله گياهي، منجر به بهبود علائم آتروفي واژن شده بود (001/0 p)؛ به‌طوري‌كه شانس بهبود خارش، خشكي و سوزش در گروه مداخله نسبت به گروه كنترل، به‌ترتيب (98/26-82/5 CI؛ 53/12=OR)، (02/11-72/4 CI؛ 21/7=OR) و (55/38-94/8 CI؛ 56/18=OR) بود. همچنين شانس بهبود ديسپاروني، شانس بهبود شاخص بلوغ سلول‌هاي واژن و شانس كاهش PH واژن در گروه مداخله نسبت به گروه كنترل به‌ترتيب (69/4679/13 CI؛ 38/25=OR)، (37/43-61/13 CI؛ 30/24=OR) و (59/41-05/13 CI؛ 30/23=OR) بود.نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج متاآناليز، تأثير استفاده از گياهان دارويي بر آتروفي واژن در زنان يائسه از نظر آماري معني‌دار است و استفاده از روش درماني گياهي مي تواند به‌عنوان جانشيني مناسب براي داروهاي شيميايي باشد؛ چراكه در زنان يائسه مورد پذيرش بيشتري نسبت به عوارض هورمون درماني قرار مي گيرد.