بررسي عوامل مؤثر بر بهره‌وري بارش در جنگل

آب اصلي‌ترين عامل مؤثر در توليد جنگل است و بارش باران و برف مهم‌ترين منابع تأمين آب جنگل مي‌باشند. اما هميشه درصدي از بارندگي تلف شده و از چرخه آب سطحي جنگل خارج مي‌شود. در اين مقاله مروري بر مفهوم باران ربايي در جنگل و تاثير مولفه هاي ان بر بيلان آبي حوزه هاي آبخيز انجام شد. باران ربايي درختان نقش موثري درتعيين ميزان بارندگي رسيده به كف جنگل دارد و بنابراين بخش مهمي از تراز آبي در بوم سازگان هاي جنگلي را شامل مي شود. آن بخش از بارندگي كه به خاك اكوسيستم‌هاي جنگلي نمي‌رسد به دو بخش تقسيم مي‌گردد. اتلاف از سطح تاج درختان و تبخير از سطح لاش ريزه‌هاي كف جنگل مقداري از بارندگي كه به واسطه‌ي باران ربايي از دسترس پوشش جنگل خارج مي‌شود، بخش مهمي از مقدار تبخير را در اكوسيستم‌هاي جنگلي در بر مي‌گيرد و تأثير زيادي بر بيلان آبي در نواحي جنگلي و نيز بر چرخه هيدرولوژي و چرخه مواد غذايي در اكوسيستم‌هاي زميني دارد. در صورت آگاهي از مقدار باران ربايي در مناطق داراي فصل خشك در دوره رويش گياهي، مي‌توان در صورت زياد بودن مقدار باران ربايي، باتوجه‌به نياز آبي توده، با انجام عمليات تنك كردن، به استقرار تجديد حيات و همچنين برآورده شدن نياز آبي گونه‌هاي گياهي به طور مؤثري كمك كرد. سهم زيادي از بارندگي تابستانه در جنگل به صورت باران ربايي از دسترس توده جنگلي خارج مي شود؛ بنابراين آگاهي از مقدار باران ربايي، به‌ويژه براي ارزيابي و اندازه‌گيري تبخير و تعرق در اكوسيستم‌هاي جنگلي و در نتيجه براي مديريت اصولي حوزه‌هاي آبخيز جنگلي، ضروري به نظر مي‌رسد.