بررسي انتقادي ادلة تنصيف مهرية ابراءشده در فرض وقوع طلاق پيش از مجامعت

Critical review of reasons of halving of forgiveness of dowry (Ebra) with the assumption of divorce before sexual intercourse

يكي از آثار مالي عقد نكاح، مالكيت زوجه نسبت‌به مهريه است؛ در منابع شرعي، تأكيد فراواني بر فضيلت ابراي مهريه از جانب زوجه، به‌ويژه پيش از وقوع زفاف، وجود دارد. از نظر مشهور فقهاي اماميه، درصورتي كه پس از ابراي مهريه و پيش از وقوع زفاف، طلاق رخ دهد، زوجه موظف به بازگرداندن نيمي از مهريه‌اي خواهد بود كه عملاً آن را دريافت نكرده است. در نگاه نخست، چنين مسئله‌اي با وجدان حقوقي ناسازگار مي‌نمايد؛ در نوشتار پيشِ‌رو، ادلة اين انگارة مشهور فقهي نقد شده و با استناد به عدم وجود اسباب ضمان، محسنانه بودن ابراء، ضعف روايت دال بر تنصيف و ...، نظرية ديگري مورد تقويت قرار گرفته است. همچنين با توجه به ناسازگاري تنصيف مهرية ابراءشده با وجدان عرفي و حقوقي، لزوم اكتفا به قدر متيقن در مقام تقنين دراين‌زمينه ضروري خواهد بود؛ بر اين اساس، مي‌توان در ابراي مهريه، اصل را بر وجود شرط تبانيِ ادامة زندگيِ مشترك قرار داد و درصورت وقوع طلاق، حق رجوع از آن را معتبر دانست؛ اين مسئله پيوند ميان فقه و ارزش‌هاي اخلاق را در احكام و قوانين مربوط به خانواده استحكام مي‌بخشد.

One of the financial effects of marriage is the wife's possession of the dowry; In religious resources there are much emphasis on the virtue of forgiveness of dowry especially before sexual intercourse. According to the most Imami jurists, if divorce occurs after forgiveness of dowry and before having sexual intercourse, the wife will be obliged to return half of the dowry that she has not taken. At first sight, such issue seems to be inharmonious with legal conscience. ; in this article, the reasons of these famous legal presumption have been criticized and according to the lack of guarantees , forgiveness of dowry, weakness in narration indicating halving, and the other theories have been strengthened ; Also, according to the incompatibility of halving of forgiveness dowry with legal and customary conscience, it is necessary to base on the certainty as a legalized in this area; due to this fact, in forgiveness of dowry, the principle might be the presence of a condition of collusion to the continuation of the marriage, and in the case of divorce, the right of recourse will be valid; This problem reinforces the relations between jurisprudence and moral values ​​in the rules and principles related to the family.