مرگ و مير درختان در فاز تحولي تشكيل روشنه در روند تحول توده‌هاي راش (مطالعه موردي جنگل‌هاي اسالم)

Evaluation the effects kind and amount of raw materials and preparing methods of compost on decomposition rate and compost quality

آگاهي از شرايط توده و جايگزيني تدريجي گونه‌هاي درختي در مراحل و فازهاي تحولي، اطلاعات مناسبي در زمينه دخالت‌هاي پرورشي در راستاي مديريت همگام با طبيعت فراهم مي‌سازد. پژوهش حاضر با توجه به اهميت مطالعه خشكه­دار در جنگل­، با هدف برآورد كمي و كيفي ميزان خشكه‌دارها و مرگ و مير درختان در فاز تشكيل روشنه در روند تحول توده­هاي كمتر دست‌خورده راش انجام شد. روش بررسي: به منظور بررسي مرگ و مير درختان و ويژگي‌هاي كمي و كيفي خشكه‌دارها در فاز تحولي تشكيل روشنه در جنگل‌هاي اسالم، سه قطعه نمونه يك هكتاري انتخاب و سپس آماربرداري صد درصد از مشخصه‌هاي خشكه‌دارها، شامل گونه، نوع، قطر و ارتفاع يا طول و درجه پوسيدگي آن­ها انجام شد. پس از تعيين نوع گونه، خشكه­دارها براساس ميزان پوسيدگي در يكي از كلاسه­هاي پوسيدگي طبقه‌بندي شدند. همچنين خشكه­دارها به چهار كلاسه قطري كم قطر، ميان قطر، قطور و خيلي قطور طبقه بندي شدند. به منظور بررسي نرخ مرگ و مير در طبقات قطري از نسبت تعداد درختان خشك به تعداد درختان زنده در هر طبقه قطري استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد در اين فاز از تحول توده بيشترين ميزان نرخ مرگ و مير در طبقه قطري 95 سانتي‌متري و در كلاسه قطري بزرگتر از 75 سانتي‌متري رخ مي­دهد. ميانگين تعداد و حجم در هكتار خشكه­دارها در مجموع سه قطعه نمونه به ‌طور متوسط به ترتيب 13 اصله و 03/36 مترمكعب در هكتار به دست آمد. همچنين 68 درصد از فراواني خشكه‌دارها به صورت خشكه­دار افتاده و 32 درصد آن­ها خشكه­ دار سرپا بودند. بر اساس نتايج حجم خشكه‌دارهاي سرپا و افتاده، به ترتيب، 7/50 و 3/49 درصد است. بحث و نتيجه‌گيري: با توجه به حضور بيش از نيمي از خشكه‌دارها در اين فاز تحولي در مراحل ابتدايي پوسيدگي قرار داشتند و اينكه مرگ و مير درختان در اين فاز در طبقات قطري بالا رخ مي­دهد، كه اين موضوع سبب ايجاد روشنه در پوشش تاجي درختان مي­گردد. باز شدن تاج پوشش حاصل از افتادن خشكه­دار، عامل مؤثري در استقرار نهال و رويش بذور جنگلي مي‌باشد. بنابراين توصيه مي­شود نتايج اين بررسي در انتخاب درختان در شيوه جنگلشناسي تك­گزيني مورد عمل قرار گيرد.

Baggass of sugarcane and wheat straw are the most available material for composting in Khuzestan province. Baggass has the self-inflammable property. This baggass property is a source of environmental pollution. It is important that a method is introduced to proper baggass compost as fast as possible in order to make it to a usefull and safe production. Therefore, this study was conducted to compare the quality of compost from two types of plant residues bagasse and wheat and their consumption and also to minimize the time period of compost preparation using different methods. Material and Methodology: for this purpose, a trail was carried out in a factorial CRB design at three replications during two years in Shavoor (Khuzestan) Agricultural Research Station. In this experiment, preparing duration and compost quality were investigated in two kinds (wheat straw and baggass of sugarcane) and two amounts (20 and 40%) of raw materials and the three preparing methods (Traditional, Rapid, and Bio-enriched). Findings: Results showed that the bio-enriched method was the fastest method to propering in comparison with the others (2 months vs. 4 months). an‎d the best composition also is 40% baggass, 50% filtercack of sugarcane and 10% cow manure. Discussion and Conclusion: Therefore, it is recommended to use wheat straw or sugarcane bagasse to prepare compost and the enriched method, ie using Trichoderma and Azotobacter bacteria. It is better to use a combination of 40% straw or bagasse, 40% sugarcane filter cake, less than 20% cow manure and the rest of sheep manure or poultry manure. Conversion of sugarcane bagasse prevents the self-igniting dangers of this substance in the depot and as a result of the resulting environmental pollution.