فرم ارسطويي در طراحي مورفوژنتيك (خاستگاه مفهوم فرم در طراحي مورفوژنتيك)

Aristotelian Form in Morphogenetic Design (Origin of Form in Morphogenetic Design)

از ديرباز مفاهيم اساسي معماري در حال نقد و بررسي‌اند؛ زيرا با تغيير زمان دچار دگرگوني شده‌اند. يكي از اين مفاهيم اساسي در معماري، فرم است. فرم در هر نگرش و روشِ طراحي معماري تأثيرگذار است و يكي از مشكلات آن، تعدد معني و نبود تعريفي واحد است؛ سواي اينكه مشخص‌نبودن مفهوم اصلي آن، در ارتباط مستقيم با ندانستنِ سرچشمۀ آن است. اگرچه بسياري از مطالعات، به‌ويژه در طراحي معماري، به روش‌هاي توليد فرم يا تفسير پروژه‌هاي انجام‌شده پرداخته‌اند، اما بدون شك نپرداختن به خود مفهوم فرم، بخش مهمي از درك معماري را محدود و ناقص مي‌كند. بر اين اساس، اين پژوهش با هدف دستيابي به مفهوم فرم، در تلاش است تا اين مفهوم را در طراحي مورفوژنتيك، با رجوع به مباني نظري آن بررسي كند و سعي دارد پاسخ‌گوي اين پرسش باشد كه معني فرم در طراحي مورفوژنتيك چيست و ريشۀ اين مفهوم از كجاست؟ اين تحقيق به‌لحاظ ماهيت پژوهش، كيفي است كه نوع آن تاريخي-تطبيقي و به‌لحاظ قصد از پژوهش، تفسيري است. بدين‌سان يافته‌هاي آن در دانش‌افزايي و درك صحيح‌تري از موضوع مورد مطالعه به كار مي‌آيد؛ بنابراين، نتايج آن خالص و منطق پژوهش استقرايي است. اين پژوهش نشان مي‌دهد كه مورف طراحي مورفوژنتيك، برگرفته از برداشت‌هاي مورفوجنسيس در زيست‌شناسي است؛ اما برخلاف تصورات موجود كه سرچشمۀ فرم طراحي را در زيست‌شناسي مي‌دانند، اين مفهوم ريشه در نظريۀ ارسطو دارد و فرمي كه در آن استفاده مي‌شود، از هيلومورف ارسطو برداشت شده است و ارتباط مستقيمي بين اين دو وجود دارد.

Form is among the most widely used and primary concepts in architecture that has gone through a revolution through time. It is used in every architecture design method and every style, yet its characteristics are not well understood. Despite many studies in architecture design method of generating form, it fails to consider the concept and meaning of form that raises questions in the meaning of the architecture itself. Therefore, this paper aims to gain the meaning of form in morphogenetic architecture design within the framework of its theory to answer the question of the meaning of form and its origins are. By using the qualitative research method, the attention was focused on the concept of form in morphogenetic architecture and what was said to be its origins (natural sciences). What this method shared was that in digital morphogenesis architecture the concept of form gets its meaning from natural sciences specially biology despite the fact that the concept of form in biology has its roots in Aristotle’s philosophy. Taken together, these findings suggest that the origin of Form in morphogenetic architecture is of Aristotle’s notion hylomorphism origins and there is a direct relation between these two that surprisingly is ignored in architecture studies.