كواليا و مقبوليت علمي

Qualia and Scientific Acceptance

در فلسفه ذهن ويژگي‌هاي پديداري سابجكتيو از حالات ذهني آگاهانه را كواليا مي‌نامند. بدين معنا كه يك حالت ذهني واجد كواليا است اگر و تنها اگر چيزي وجود دارد كه كيفيت بودنِ آن حالت ذهني درآن فرد است. برخي استدلالاتي را طراحي كرده‌اند كه ارزش معرفتي و تبييني كواليا را به چالش مي‌كشد. هدف اين نوع استدلالات اين است نشان دهند كه در يك نظريه روانشناسي علمي بالغ و به‌خوبي سامان‌يافته جايگاهي براي مفهوم كواليا وجود ندارد. وقتي جايگاهي براي مفهوم كواليا وجود نداشته باشد، فرض وجود چنين مفهومي ارزش معرفتي نخواهد داشت. در اين مقاله استدلالاتي كه عليه ارزش معرفتي و تبييني كواليا هست نقد و بررسي مي‌شود و نشان داده مي‌شود كه اين استدلالات كارامدي لازم را ندارند و از اين استدلالات نتيجه نمي‌شود كه كواليا جايگاهي در نظريه‌هاي علمي ندارد و در نهايت نشان داده مي‌شود با تمايز ميان سابجكتيويتي متافيزيكال و ابجكتيويتي معرفت‌شناسي، مي‌توان به نحو شايسته‌اي جايگاه علمي كواليا را بازسازي كرد.

Phenomenal qualities of conscious mental states are commonly known as “qualia”. We say that a particular mental state has qualia if and only if There is something that it is like to be the mental state. Some philosophers have challenged the epistemic and explanatory values of qualia. They argue that the concept of qualia has no role to play in a mature and well-organized psychological theory. Consequently, this concept has no epistemic value. This paper aims at explaining and criticizing these arguments. It will be argued that these arguments are ineffective and cannot establish that the concept of qualia can not have functions in a scientific theories. The distinction between metaphysical subjectivity and epistemic objectivity, as it will be shown, can establish a scientific place for the concept of qualia.