فرهنگ مبدا در برابر فرهنگ مقصد: سنجش نگرش معلمان زبان انگليسي به محتواي فرهنگي كتاب هاي نونگاشت در برنامه جديد آموزش زبان انگليسي در ايران

Source Culture vs. Target Culture: A Survey of Iranian English Language Teachers' Attitudes toward the Cultural Content of Newly-developed English Coursebooks in Iranian Education System

متاثر از تدوين و اجراي سند تحول بنيادين آموزش و پرورش، مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي، از سال 1392 به بعد شاهد نوعي بازنگري و جهت گيري متفاوت نسبت به آموزش زبان انگليسي در نظام آموزش رسمي بوده ايم. در جريان اين تحول، شاهد تهيه و تدوين كتاب هاي متفاوت زبان انگليسي از حيث محتوا، ساختار و رويكرد هستيم؛ كتاب هايي كه مبتني بر اسناد بالادستي توجهي خاص به فرهنگ ايراني اسلامي داشته اند. اين جهت گيري جديد سبب شده تا شاهد طرح بحث هايي در خصوص بار فرهنگي اين كتاب ها باشيم كه در اين بين كمتر از منظر برداشت و نگرش معلمان به اين موضوع مهم پرداخته شده است. در پژوهش حاضر با لحاظ نمودن دو ديدگاه مطرح و در تقابل با يكديگر رويكرد موسوم به ليبرالي كه به لزوم اكتفا به فرهنگ مقصد يا همان فرهنگ جوامع انگليسي زبان در كتاب هاي آموزش زبان انگليسي باور دارد، در برابر رويكرد انتقادي كه بر فرهنگ جامعه مبدا يا جامعه زبان آموزان در آموزش زبان انگليسي تاكيد دارد به شيوه اي كيفي برداشت معلمان زبان انگليسي درباره محتواي فرهنگي و مفاهيم مرتبط با آن در كتاب هاي نونگاشت اين زبان بررسي شده است. يافته ها مبين آن است كه برداشت آنها، عمدتا در راستاي اولويت بخشي به فرهنگ مقصد يا همان جهت گيري رويكرد ليبرالي بوده است؛ موضوعي كه سبب مواجهه انتقادآميز آنها با كتاب هاي نونگاشت زبان انگليسي در نظام آموزش رسمي شده است و بي ترديد تداوم غلبه اين نگاه و عدم چاره انديشي براي آن، كه بي ترديد عدم همراهي مناسب معلمان را به دنبال خواهد داشت، تحقق اهداف برنامه درسي جديد را با چالش هايي جدي روبرو خواهد ساخت.

Due to the significant position of English Language Teaching (ELT) coursebooks in Iranian education system which have been developed on the basis of the macro educational documents and consequently have paid attention to the Iranian-Islamic culture, we can see some research on studying the cultural content of such books. Reviewing such works reveals that such coursebooks have not been studied from the teachers' attitudes. Because of the importance of teachers' perceptions and attitudes, in this paper, based on two opposing important camps of thought, namely the liberal and critical approaches, which the former insists on integrating the English-speaking cultural content and the latter insists on incorporating the culture of learners' society, a qualitative survey on the topic of culture, its dimensions and representations in newly-developed ELT coursebooks was conducted. The findings reveal that their perceptions on the topic are mostly limited to the surface aspects of culture and in general they tend to the liberal approach. As a result, they have a negative view toward the books. Undoubtedly, they cannot accompany the new program and consequently obtaining the goals of such transition and change in ELT program in Iranian education system will face some challenges.