پديد آورندگان :
توكلي، سكينه دانشگاه اروميه - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني، اروميه، ايران , اميري، جعفر دانشگاه اروميه - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني، اروميه، ايران , برين، محسن دانشگاه اروميه - دانشكده كشاورزي - گروه علوم خاك، اروميه، ايران
كليدواژه :
پرولين , شاخص هاي رويشي , كاتالاز , نيترات , انگور
چكيده فارسي :
بور از عناصر ميكرو بوده كه در ديواره سلولي و ساختار غشاء دخالت دارد. بور اغلب در نواحي خشك و نيمه خشك در غلظتهاي فراوان، در زمينهاي كشاورزي مشاهده ميگردد. به منظور بررسي تأثير سولفات روي بر برخي ويژگيهاي مورفولوژيكي، فيزيولوژيكي و بيوشيميايي در دو رقم انگور (قزلاوزوم و حسيني) در شرايط سميت بور آزمايش گلخانهاي با سه فاكتور شامل دو رقم انگور (قزلاوزوم و حسيني)، چهار سطح بور شامل 25/0 (شاهد)، 5/2، 5 و 10 ميليگرم در ليتر و سه سطح سولفات روي صفر (شاهد)، 3 و 6 گرم در ليتر بهصورت فاكتوريل در قالب طرح كامل تصادفي با چهار تكرار و در مدّت شش ماه انجام شد. نتايج نشان داد كه وزن تر برگ در تيمارهاي 5 و 10 ميليگرم در ليتر بور(بدون كاربرد سولفات روي) بهترتيب 55/68 و 49 درصد و وزن خشك برگ در تيمارهاي 5 و 10 ميليگرم در ليتر بور(بدون كاربرد سولفات روي) بهترتيب 44/65 و 9/86 درصد در مقايسه با شاهد، كاهش يافت. با افزايش بور، فعاليت آنزيم كاتالاز، پرولين، قندهاي محلول، پروتئينكل، افزايش يافتند. در غلظت 6 گرم در ليتر سولفات روي و 10 ميليگرم در ليتر بور، ميزان قند محلول در رقم قزلاوزوم 35/6 برابر و در رقم حسيني 3/5 برابر نسبت به تيمار شاهد افزايش يافت. با كاربرد 6 گرم در ليتر سولفات روي، ميزان پروتئين كل در سطح 5 ميليگرم در ليتر بور53/1 برابر و در سطح 10 ميليگرم در ليتر بور، ميزان آن 77/1 برابر در مقايسه با شاهد افزايش داشت. در اثر سميت بور، غلظت يونهاي نيترات، كلسيم، منيزيم، آهن در برگ كاهش و ميزان يونهاي بور افزايش يافتند. كمترين ميزان آهن در هر دو رقم در تيمار 10 ميليگرم در ليتر بور مشاهده شد. بيشترين ميزان بور برگ (51/200 ميليگرم بر كيلوگرم ماده خشك) در غلظت 10 ميليگرم در ليتر بور مشاهده گرديد. يافتههاي اين پژوهش نشان داد كه در شرايط سميت بور، كاربرد سولفات روي باعث افزايش كارايي رشد، افزايش فعاليت آنزيمهاي آنتياكسيداني و اُسموليتهاي سازگار و نيز كاهش جذب يونهاي بور در هر دو رقم در مقايسه با شاهد شد. به طور كلّي در اين پژوهش، رقم حسيني در مقايسه با رقم قزلاوزوم در بيشتر شاخصها نسبت به بور متحملتر بوده و استفاده از سولفات روي ميتواند بعضي از اثرات منفي ناشي از تنش بور را در هر دو رقم انگور تعديل نمايد.
چكيده لاتين :
Boron is an essential plant micronutrient that is involved in the cell wall and membrane structure and functioinig. Boron is often found in high concentrations in association with agriculture in arid and semi-arid regions. In order to investigate the effect of zinc sulfate on some morphological, physiological and biochemical characteristics of two grapvine cultivars under toxicity of boron, a greenhouse experiment was conducted taking into account three factors of two grapevine cultivars (Ghezel Ozum and Hosseini), four levels of boric acid (nutrient solution including 0.25 (control)), 2.5, 5 and 10 mg l-1 and tree levels zinc sulfate (foliar spray), 0 (control), 3 and 6 g l-1 in a factorial based on randomized complete design of four replicate for the lasted six months. The results indicated that leaf fresh weight in treatments of 5 and 10 mg l-1 boron (without zinc sulfate) were 68.55 and 49%, respectively and leaf dry weight in treatments of 5 and 10 mg l-1 boron (without zinc sulfate) decreased by 65.44 and 86.9%, respectively, compared to the control. With the increas in boric acid levels, the contents activities of catalase enzymes, proline, soluble sugars, and total protein in plant tissues were increased. At a concentration of 6 g l-1 zinc sulfate and 10 mg l-1 boron, the amount of soluble sugar in Ghezel Ozum cultivar increased 6.35 times and in Hosseini cultivar increased 5.3 times compared to the control treatment. With the application of 6 g l-1 zinc sulfate, the amount of total protein at the level of 5 mg l-1 boron increased 1.53 times and at the level of 10 mgl-1 boron, the amount increased 1.77 times compared to the control. Boron toxicity also reduced the concentrations of No3-, Ca2+, Mg2+ and Fe2+ but increased boron levels in both cultivars. The lowest amount of iron was observed in both cultivars at 10 mg l-1 boron. The highest amount of leaf boron (200.51 mg kg-1 dry matter) was observed at a concentration of 10 mg l-1 boron. Under toxicity of boron, application of Zinc sulfate caused increase in growth efficiency, antioxidant enzymes activites and the amount of compatible osmolites but reduced accumulation of boron ions in two cultivars. In conclusion, Hosseini was more tolerant with respect to most characters as compared to Ghezel Ozum and the application of zinc sulfate ameliorated the adverse effects of boron toxicity, in both cultivars.
