ارزيابي ويژگي‌هاي جوانه‌زني، مورفوفيزيولوژيك و آنزيم‌هاي آنتي اكسيدانت ارقام جو در تحمل به شوري طبيعي

Evaluation of germination, morphphysiological and antioxidant enzymes of barley cultivars in tolerance to natural salinity

شناسايي و توسعه كشت ارقام متحمل به شوري، يكي از راهكارهاي بهبود عملكرد است. به­منظور بررسي تأثير شوري بر صفات كمي و كيفي ارقام ديم و آبي جو، اين آزمايش در آزمايشگاه فيزيولوژي گياهان زراعي دانشكده علوم كشاورزي دانشگاه شاهد در سال 1397 اجرا شد. عامل­هاي آزمايش شامل ارقام جو (ريحان، جلگه، خرم و ايذه) در واكنش به چهار سطح شوري (عدم اعمال شوري به ­عنوان شاهد و شوري 5، 10، 15 و 20 دسي­زيمنس بر متر با نمك درياچه قم) بودند. اين آزمايش به­صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با سه تكرار مورد مطالعه قرار گرفت. صفات مورد اندازه­گيري شامل شاخص­ هاي جوانه­زني، رنگدانه ­هاي فتوسنتزي، تركيبات محلول و دو آنزيم آنتي­اكسيدانت بودند. نتايج نشان داد كه بيش­ترين ميزان مؤلفه­ هاي جوانه ­زني همچون درصد جوانه­زني (71/79 درصد)، سرعت جوانه­ زني (18/5 بذر در روز)، طول ريشه­ چه (55/6 سانتي­متر)، طول ساقه ­چه (46/8 سانتي­متر)، شاخص طولي (1/70) و وزني بنيه گياهچه (17/165) در عدم تنش شوري به ­دست آمد. با افزايش سطوح شوري، محتواي نسبي آب، شاخص پايداري غشاء و محتواي پروتئين ارقام كاهش يافت و محتواي كاروتنوئيد، پرولين، مالون­دي­آلدئيد و آنزيم­هاي سوپراكسيدديسموتاز و آسكوربات پراكسيداز در بالاترين سطح شوري به­دست آمد. در بين ارقام جو مورد مطالعه رقم خرم در بالاترين سطح شوري، بيش­ترين درصد و سرعت جوانه ­زني و هم­چنين صفات فيزيولوژيك را داشت. به­ نظر مي­رسد اين رقم ديم در شرايط تنش شوري جوانه زني و رشد قابل توجهي داشته باشد. در مراحل بعد مي­توان ارقام جلگه و ايذه را نيز توصيه كرد.