عنوان مقاله :
ارزيابي دورگ‌گيري بين و درون‌گونه‌اي كلن‌هاي صنوبر Populus nigra و P. deltoides
عنوان به زبان ديگر :
Evaluation of inter and intra-specific hybridization of clones of Populus nigraand P. deltoides
پديد آورندگان :
احمدلو، فاطمه سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور، تهران، ايران , قمري زارع، عباس سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور، تهران، ايران , كلاگري، محسن سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور، تهران، ايران , صالحي، آزاده سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور، تهران، ايران , صالحي وژده نظري، مهديه سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور، تهران، ايران
كليدواژه :
دورگ گيري , وراثت پذيري , صنوبر , كپسول , محيط كشت , نهال
چكيده فارسي :
تحقيق حاضر با هدف استفاده از توانمندي ارقام پر محصول معرفي شده براي توليد دورگ هاي جديد و ارزيابي صفات مورفولوژيك و آناتوميك نهال هاي دورگ بين گونه اي P. nigra و P. deltoides انجام شد. در پروژه حاضر از پايه هاي نر و ماده كلن هاي برتر صنوبر نيگرا و دلتوييدس كه به لحاظ عملكرد توليد چوب و كيفيت تنه مناسبT عملكرد مناسبي داشته و به بخش اجرا معرفي شده اند، استفاده شد. در زمستان 97 جوانه هاي حامل گل از شاخه هاي گلدار پايه ماده به طول حدود 60 الي 100 سانتي متر از شاخه هاي انتهايي درخت جدا و در گلدان هاي 20 ليتري حاوي مخلوط خاك، ماسه و كود دامي كاشته شدند. براي تهيه دانه گرده، تعداد كافي از شاخه هاي گل دار از شاخه درخت نر هر يك از گونه هاي P. nigra و P. Deltoids جدا و در داخل ظرف آب قرار داده شده و با بازشدن شاتون هاي گل نر، گرده ها جمع آوري شدند. عمل گرده افشاني به وسيله قلموي آغشته به گرده به صورت گرد و غبار انجام شد. پس از رسيدگي كامل كپسول ها، خوشه ها (كاتكين) جمع آوري شده و تمامي كپسول هاي دورگ و آزاد گرده افشان سترون شده به صورت شكاف داده شده در شرايط محيط كشت MS½ فاقد هورمون كشت شدند. گياهچه هاي توليدشده در اندازه بلندتر از 1 تا 2 سانتي متري به جي في پات با مخلوطي از پرليت و پيت ماس و ماسه منتقل و در گلخانه نگهداري شدند و مشخصه هاي درصد آلودگي و ارتفاع گياهچه هاي درون شيشه و تعداد گياهچه هاي منتقل شده به جي في پات يادداشت شد. پس از سازگاري تدريجي، نهال هاي دورگ به گلدان هاي بزرگ انتقال يافتند و پس از دو سال بر اساس صفات كمي مانند ارتفاع، قطر يقه، شاخه و مشخصه هاي كمي و آناتومي برگ مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه بيش ترين ارتفاع شاتون، تعداد و وزن كپسول در تلاقي آزاد گرده افشان وجود داشت. تعداد 28 نتاج از تلاقي هاي مختلف صنوبر به دست آمد. بيش ترين ارتفاع ساقه در تلاقي هاي PD♀xPS♂ (P. deltoides Marquette x P. deltoidesSamsun) و PD♀xPB♂ (P. deltoidesMarquette x P. nigra betulifolia17/13) و بيش ترين زاويه شاخه، سطح برگ و سطح ويژه برگ در تلاقي آزادگرده افشان PD♀ (P. deltoidesMarquette) مشاهده شد.
چكيده لاتين :
The aim of this study was to use the potential of productive cultivars to produce new hybrids and to evaluate the morphological and anatomical traits of hybrid seedlings between P. nigra and P. deltoides.In the present project, the male and female bases of the superior clones of Populus nigra and Populus deltoides were used, which had a high performance in terms of wood production and proper trunk quality, and were introduced to the implementation department. In winter 2018, the flowering branches of the base material with flower-bearing buds about 60–100 cm in length were collected from the end branches of the tree and planted in 20 litre plastic pots consisting of mixture of soil, sand and well-rotted cattle manure. To prepare pollen grains, a sufficient number of flowering branches were separated from the male branches of each of P. nigra and P. deltoides species and placed in a container of water and the pollen was collected by opening the male flower catkins.Pollination was achieved by lightly dusting the receptive flowers with a camel-hair brush. Catkins were collected from the branches when capsules mature and all of sterilized hybrid and open pollination capsules were cultured on Half-MS medium without hormone in the form of splitting. Produced plantlets taller than 1 to 2 cm in size were transferred to jiffypots with a mixture of sterilized perlite and peat moss and sand and kept in greenhouse and the characteristics of the percentage of contamination, height of plantlets and the number of plantlets transferred to jiffypots were recorded. The hybrid seedlings were transferred to large pots after gradual adaptation, and then they were evaluated based on quantitative traits such as height, collar diameter, branch and quantitative characteristics and anatomy of leaves after two years. The results showed that the highest catkins height, number and weight of capsules were in open pollinated cross. A total of 28 progeny were obtained from Populus different crossings. The highest stem height in crosses of PD♀xPS♂ (P. deltoides Marquette x P. deltoides Samsun) and PD♀xPB♂ (P. deltoides Marquette x P. nigra betulifolia 17/13), the maximum branch angle, leaf area and specific leaf area in open pollinated cross of PD♀ (P. deltoides Marquette) was observed.
عنوان نشريه :
علوم و تحقيقات بذر ايران
