سنگ‌نگاري، زمين‌شيمي و سنگ‌زايي سنگ‌هاي آداكيتي پرسيليس منطقه‌ بايرام‌آباد ‌ شمال‌باختري نيشابور (شمال‌خاوري ايران)

سنگ‌هاي آتشفشاني ‌منطقه‌ بايرام‌آباد كه در 12 كيلومتري ‌شمال‌باختري نيشابور رخنمون دارند. اين سنگ‌هاي آتشفشاني دربردارنده‌ واحدهاي پالئوژن با تركيب داسيت و آندزيت هستند. اين سنگ‌ها بافت‌هاي گوناگون پورفيري، غربالي، جرياني و گلومروپورفيري نشان مي‌دهند و پلاژيوكلاز و آمفيبول از كاني‌هاي اصليِ سازنده‌ آنها هستند. اين گدازه‌ها تركيب اسيدي و حد واسط كالك‌آلكالن دارند. يافته‌هاي ‌زمين‌شيميايي سنگ‌هاي آتشفشاني بايرام‌آباد نشان مي‌دهد اين سنگ‌ها نسبت به تركيب كندريت و گوشته‌ اوليه از عنصرهاي LILE دربرابر HFSE غني‌شدگي دارند. نبود آنومالي منفي Eu، مقدارهاي HREE كم (مانند ppm 1.23 92/ 0Yb= و ppm 11.4 8.7 Y=)، مقدار Sr بالا (ppm 1029 293)، نسبت Sr/Y بالا (90.26 29.08)، مقدار SiO2 بالا (65.89 -59.96‌ درصدوزني) و نسبت K2O/Na2O كم (0.13- 0.27) نشان مي‌دهند اين سنگ‌ها سرشت آداكيتي دارند و در گروه آداكيت‌هاي غني از سيليس قرار مي‌گيرند. ناهنجاري منفي در عنصرهاي با شدت ميدان بالا (مانند: Nb، P، Ti) و مقدار نسبت La/Nb كه بيشتر از 12 است، ‌نشان‌دهنده‌ ويژگي ماگماهاي مرتبط با حاشيه فعال قاره‌اي براي اين سنگ‌هاست. ماگماي سازنده‌ اين سنگ‌ها شايد از ذوب‌بخشي سنگ خاستگاه اكلوژيتي يا گارنت آمفيبوليتي پديدآمده از دگرگوني ورقه‌ اقيانوسي فرورانده‌شده‌ نئوتتيس سبزوار به زير لبه‌ جنوبي پهنه‌ البرز خاوري در زمان ميوسن پديد آمده باشد.