استعاره‌ي فضايي نقشه‌نگاري و وجوه دِلالي آن در رمان امپراطور كلمات

يكي از مفاهيم محوري و مشتركِ حوزه‌هاي معرفتي همچون عرفان، فلسفه، روان‌شناسي، روان‌كاوي و مطالعات پسااستعماري؛ تبيين وضعيت دولبه‌ي كنش نشانه‌ورزي يعني هستي هويت‌بخشي همراه با فقدان است كه موضوع بازنمايي برخي از روايت‌هاي ادبي از جمله داستان‌هاي كودك و نوجوان شده است. رمان «امپراطور كلمات» در مقام نمونه‌اي برجسته از تلقي فوق در ادبيات داستاني كودك و نوجوان فارسي است كه با تكيه بر استعاره‌ي فضايي نقشه‌نگاري به بازنمايي آن موضوع پرداخته است. در اين نوشتار وجوه دِلالي استعاره‌ي مذكور به شيوه‌ي توصيفي‌تحليلي دلالت‌يابي و تفسير شده است. نتيجه نشان مي‌دهد كه مؤلف‌راوي رمان امپراطور كلمات با روايت‌پردازي مبتني بر تداخل سطوح روايي از بالا به پايين و بالعكس، از يك سو هويت‌مندي يا هويت‌پذيري سوژه‌ابژه‌هاي داستاني را با تكيه بر استعاره‌ي نقشه‌نگاري و با تكيه بر دو سمبل يا عنصر خط‌و كلمه بازنمايي كرده؛ درعين‌حال، فقدان برآمده از هويت‌مندي را كه شامل انواع محاكمه، معاينه، جنگ، زنداني‌شدن و جدايي است، نشان مي‌دهد. موازي با اين وضعيت، مؤلف‌راوي داستان سعي كرده است تا با وجوهي از تعويق خودِ كنشگران، نيز تعليق برخي از نشانه‌ها همچون پاك‌كردن خط‌ها، شاعرانگي، ديوانه‌نمايي، كولي‌گري و شوريدگي، اُمّي‌نمايي، بي‌كلمه‌گي و بي‌نامي نيز مرزشكني‌روايي، امكانِ گذرِ نمادين از فقدان نهفته در نشان‌مندي و هويت‌پذيري را به نمايش بگذارد.