پديد آورندگان :
اورعي، تكتم دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني و مهندسي فضاي سبز , شور، محمود دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني و مهندسي فضاي سبز , تهراني فر، علي دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني و مهندسي فضاي سبز , نعمتي، حسين دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني و مهندسي فضاي سبز , اورعي، عطيه دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه علوم باغباني و مهندسي فضاي سبز
كليدواژه :
گياه ختمي , بستر كشت , اكوتيپ , عناصر غذايي
چكيده فارسي :
بقاء گياهان زينتي به عنوان بخش حياتي فضاي سبز در اثر تغييرات اقليمي و تنش خشكي به مخاطره افتاده است. به‌منظور بررسي اثر اصلاح‌كننده‌هاي خاك بر رشد دو اكوتيپ ختمي زينتي تحت تنش خشكي، در دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1398-1397، آزمايشي طراحي شد. تيمارهاي آزمايش شامل دو اكوتيپ (مشهد، تهران)، سه سطح تنش خشكي (80، 60، 40% ظرفيت زراعي) و چهار بستر كشت (خاك، خاك+ كود دامي، خاك+ شلتوك برنج، خاك+ كاه و كلش گندم) بودند. عناصر ماكرو (نيتروژن، فسفر و پتاسيم) برگ، صفات فيزيولوژيكي گياه نظير (كلروفيل كل، پروتئين، و فعاليت آنزيم‌ها) و صفات مورفولوژيكي (ارتفاع، قطر ساقه، تعداد برگ، گل، غنچه و سطح برگ) اندازه‌گيري شد. همچنين اثر زمان بر تعداد گل و برگ ختمي تحت تنش خشكي نيز به ثبت رسيد. تمامي صفات فيزيولوژيكي و رشدي گياهان ختمي تحت تيمارهاي آزمايش قرار گرفتند و بيشترين ميزان صفات فيزيولوژيكي (كلروفيل) و شاخص‌هاي رشدي در اكوتيپ مشهد تحت تيمار 80 % ظرفيت زراعي در بستر خاك+كود دامي به ثبت رسيد. اثرات متقابل سه‌گانه اكوتيپ، تنش خشكي و بستر كشت بر ميزان پروتئين، فعاليت آنزيم سوپر اكسيد ديسموتاز، و آسكوربات پراكسيداز معني‌داري نبود، اما فعاليت آنزيم‌ها با افزايش تنش خشكي روندي صعودي داشت. همچنين صفات تعداد برگ و گل با افزايش تنش خشكي روندي نزولي داشتند. نتايج نشان داد كه، كاربرد كود دامي همراه با خاك با فراهم نمودن عناصر ماكرو اثرات منفي تنش خشكي را در ختمي كاهش داد و سبب افزايش مقاومت به تنش خشكي در دو اكوتيپ شد.
چكيده لاتين :
Survival of ornamental plants as a vital factor in green spaces has been threatened by climate change and drought stress.
An experiment was designed to investigate the effect of soil modifiers on the growth of two plants of the Hollyhock ecotype under drought conditions at Ferdowsi University of Mashhad in 2021. Experimental Treatments included two
ecotypes (Mashhad, Tehran), three drought stress levels (80, 60, 40% FC), and four substrates (soil, soil + manure, soil
+ rice hull, soil + wheat straw). Macroelements (nitrogen, phosphorus, and potassium) of leaves, physiological
characteristics of plants, (total chlorophyll, proteins, and enzyme activities), and morphological traits (height, the
diameter of the stem, number of leaves, bud, flowers, and leaf area) were measured. The effect of time on the number of
Hollyhock leaves under drought stress was also recorded. Treatments affected all physiological and growth parameters
of Hollyhock plants, and a significant amount of physiological traits (chlorophyll) and growth parameters were
recorded in the Mashhad ecotype below 80% FC in soil + manure. The triple interactions of ecotype, drought stress, and
culture medium on protein content, superoxide dismutase activity, and ascorbate peroxidase activity were not
significant, but enzyme activity was increased with increasing drought stress. Also, the number of leaves and flowers
had a decreasing trend with increasing drought stress. The results showed that applying manure with soil by providing
macro elements reduced the adverse effects of drought stress in Hollyhock and increased drought stress resistance in both ecotypes.
