عنوان مقاله :
تحليلكمي وكيفي مؤلفههاي تأليفي و طراحي كتاب درسي(تفسير موضوعي قرآن كريم: آموزههايي از فضائل و حقوق اهل بيت (عليه السلام) در قرآن/ فتحالله نجارزادگان)
پديد آورندگان :
باوفا ، مرجان حوزۀ علميۀ رفيعه المصطفي(س) , فانيدپور ، حسن دانشگاه علامه طباطبايي
كليدواژه :
نقد و تحليل كتاب , طراحي كتاب درسي , روش تحليل محتوا , تفسير موضوعي , نجارزادگان
چكيده فارسي :
چگونگي ارائۀ محتواي كتاب درسي در يادگيري مخاطبان بسيار اثرگذار است و باعث افزايش يادگيري، انگيزش تحصيلي و عامل مهمي در جهتدهي تربيتي و توسعۀ فعاليتهاي پژوهشي در مخاطبان خود ميشود. كتاب تفسير موضوعي قرآنكريم و شناخت حقوق اهل بيت (عليهم السلام) در قرآن نيز، يكي از درسهاي مهم مقطع كارشناسي رشتۀ علوم قرآن و حديث و تنها تفسير موضوعي در مقطع سطح دو حوزههاي عليمۀ خواهران است و نكتة قابل تأمل اين است كه محتواي اين كتاب تا چه اندازه براي مخاطبان قابل درك است. به همين علت جايگاه اين كتاب درسي در مسير علمآموزي بسيار اهميت دارد. ازاينرو در مقالۀ حاضر، علاوهبر تحليل ميزان خوانايي كتاب و نوع درك مخاطب، براساس اصول و شاخصههاي گزينش و انتخاب محتوا، طراحي و سازماندهي و مؤلفههاي ظاهري كتاب درسي و با روش توصيفي و تحليلي (با روشهاي كمي و كيفي) به تحليل و نقد و ارزيابي آن پرداخته شد. يافتههاي پژوهشي از پرسشنامهها و فرمهاي ارسالي به چهل نفر از خواهران طلبۀ حوزه علميۀ استان تهران و از بيست نفر از استادان سطح دو، سيزده نفر در اين پژوهش مشاركت داشتند؛ حاكي از آن است كه از نظر خوانايي به روش فِراي، ويليام رومي و كلوز در اين كتاب، اصل آسان به مشكل رعايت نشده و آمار بهدستآمده نشانگر اين است كه متن كتاب در سطح استرس و فشار رواني است و با سطح فراگيران تناسب ندارد. همچنين بررسي كتاب از لحاظ اتقان محتوايي و تطبيق آن با ملاكهاي طراحي كتاب درسي 53.8 درصد را نشان ميدهد كه بيانگر آن است كه كتاب با معيارهاي طراحي آموزشي نيز سازگاري چنداني ندارد. بهعبارتي اين كتاب اگرچه 61.5 درصد با اهداف درسي تناسب دارد، اما از حيث مؤلفههاي طراحي آموزشي كاستيهاي در ارائۀ پيشسازماندهندهها، عدم وجود جدولها و نمودارهاي لازم، عدم استقلال در سؤالات پاياني (خودآموز) و همچنين اشكالاتي در سؤالات پژوهشي و ... دارد.
عنوان نشريه :
پژوهش و نگارش كتب دانشگاهي
عنوان نشريه :
پژوهش و نگارش كتب دانشگاهي