بررسي منحني كوزنتس زيست‌محيطي براي انتشار گاز N2O در ايران با مدل ARDL

زمينه و هدف: تغييرات اقليمي، همچون افزايش گاز گلخانه‌اي خطرناك N2O، همواره با پيامدهاي اقتصادي و توسعه‌اي مختلف همراه است. منحني كوزنتس زيست‌محيطي بيان مي‌دارد كه افزايش انتشار گازهاي گلخانه‌اي تا توسعه‌يافتگي يك كشور، با سطح توليد آن كشور رابطه‌اي مستقيم و پس از توسعه‌يافتگي، رابطه‌اي معكوس دارد. هدف از اين مطالعه، بررسي منحني كوزنتس زيست‌محيطي براي انتشار گاز گلخانه‌اي N2O در كشور ايران است.روش بررسي:‌ روش پاسخگويي به مساله مزبور، كمّي و از طريق تحليل اقتصاد‌سنجي داده‌هاي سري‌زماني در بازه زماني 1960 الي 2017 بوده و از مدل خود توضيح با وقفه‌هاي گسترده (ARDL) جهت بررسي و تحليل متغيرها استفاده شده است.يافته‌ها: نتايج مدل پويا به ما نشان مي‌دهد كه مساحت زمين‌هاي تحت كشت تاثيري منفي و توليد ناخلص داخلي (GDP) و صادرات، تاثيري مثبت بر انتشار N2O دارند. همچنين GDP2‌ علامتي مخالف جذر خودش دارد و رابطه درجه دوم معكوس برقرار است. در نتيجه فرض وجود منحني كوزنتس در ايران رد نمي‌شود.بحث و نتيجه‌گيري: نقطه حداكثري نمودار براي كشور ايران بر حسب توليد ناخالص داخلي سرانه، رقمي حدود 7500 دلار خواهد بود. بنابراين اگر از اين ميزان جلوتر برويم، ميزان انتشار N2O كاهش پيدا خواهد كرد. در حال حاضر ميزان توليد ناخالص داخلي سرانه كشور حدود 6900 دلار است و در مسير صعودي منحني كوزنتس قرار داريم. در نتيجه كاهش انتشار N2O بر رشد ايران تأثيري منفي خواهد داشت. بدين ترتيب، انجام برخي از سياست‌ها براي كاهش ميزان انتشار اين گاز گلخانه‌اي بدون عواقب عمده در بخش‌هاي مختلف اقتصادي امكان پذير نيست.