بررسي غلظت و الگوي پراكنش فلزات سرب، روي، كروم و كادميوم در رسوبات سطحي رودخانه كارون با استفاده از زمين آمار در محيط GIS

زمينه و هدف: در اكوسيستم هاي آبي فلزات سنگين به علت سميت و پايداري بالا و نيز آثار فيزيولوژيكي شان بر موجودات زنده، بسيار حايز اهميت هستند. هدف از اين پژوهش مطالعه و بررسي ميزان غلظت فلزات سرب، روي، كروم و كادميوم در رسوبات سطحي رودخانه كارون و الگوي توزيع مكاني آن ها است.روش بررسي: براي بررسي ميزان و چگونگي توزيع غلظت فلزات سنگين سرب، روي، كروم و كادميوم در رسوبات رودخانه كارون، در تابستان و زمستان 1394، شش ايستگاه انتخاب و با استفاده از روش سيستماتيك تصادفي، از هر ايستگاه سه نمونه از رسوبات رودخانه برداشت شد. پس از انتقال نمونه ها به آزمايشگاه، خشك كردن و هضم نمونه ها، سنجش فلزات سنگين با استفاده از دستگاه جذب اتمي شعله صورت گرفت. بعد از انجام تجزيه و تحليل هاي آزمايشگاهي به منظور درون يابي توزيع غلظت عناصر سنگين از روش معكوس وزني استفاده شد.يافته ها: نتايج حاصل از اندازه گيري غلظت فلزات نشان داد كه فلز روي بيش ترين تجمع و فلز كادميوم كم ترين تجمع را در رسوبات سطحي رودخانه كارون داراست. ميانگين غلظت فلزات سرب، روي، كروم و كادميوم در فصل تابستان به ترتيب 26.28، 72.36، 53.48 و 3.85 ميكروگرم برگرم وزن خشك و در زمستان به ترتيب 13.47، 59.54، 30.26 و 0.42ميكروگرم بر گرم وزن خشك اندازه گيري شد.بحث و نتيجه گيري: مقايسه ميزان اندازه گيري شده فلزات سنگين مورد مطالعه با راهنماي كيفيت رسوب آمريكا و كانادا نشان داد كه تنها غلظت فلز كروم در فصل تابستان از سطح TEL و فلز كادميوم نيز از سطح PEL و TEL بيش تر بود. غلظت ساير فلزات بسيار كمتر از حدود راهنما به دست آمد. يافته هاي اين تحقيق اطلاعات مناسبي را در مورد توزيع غلظت فلزات سنگين در رسوبات رودخانه كارون ارايه مي كند كه مي تواند به فرايندهاي پايش و ارزيابي رسوبات در منطقه مورد مطالعه كمك كند.