شناسايي مؤلفه‌هاي تاب‌آوري شهرهاي مرزي ساحلي برابر مخاطرات طبيعي مطالعه موردي: شهر ساحلي مرزي بهشهر

بلاياي طبيعي، به‌عنوان مجموعه‌اي از حوادث زيان‌بار هستند كه منشاء طبيعي دارند كه بعضاً عوامل انساني هم در تشديد آن اثرگذار مي‌باشد. در همين راستا تقويت مؤلفه‌هاي اجتماعي و اقتصادي و در پي آن افزايش تاب‌آوري در كاهش خسارات ناشي از بلاياي طبيعي نقش مهم و مؤثري را مي‌تواند ايفا كند. شهرهاي مرزي به علت موقعيت خاص و حاشيه‌اي در معرض انواع فشارها و شوك‌هاي موجود و آتي وابسته به چالش‌هاي اقتصادي، اجتماعي، زيست‌محيطي، كالبدي و امنيتي قرار دارند. يكي از راهبردهاي مهم در سطح جهاني در پاسخ‌گويي به اين چالش‌ها، راهبرد افزايش تاب‌آوري جوامع است. رويكرد تاب‌آوري با بهبود سطح سازگاري و درنتيجه كاهش سطح آسيب‌پذيري در شهرهاي مرزي تهديدات ناشي از مخاطرات طبيعي در بحران‌هاي انساني را كاهش داده و مديريت پايدار اين نواحي را بهبود مي‌بخشد. پژوهش حاضر باهدف شناسايي و بررسي وضعيت تاب‌آوري شهري شهر مرزي و ساحلي بهشهر انجام گرفت. اين پژوهش ازنظر هدف كاربردي و از منظر روش توصيفيتحليلي است. جامعه آماري پژوهش را كارشناسان و متخصصين ساكن در محدوده موردمطالعه تشكيل مي‌دادند. با توجه به نامشخص بودن تعداد آن‌ها، اقدام به نمونه‌گيري تصادفي ساده از ۵۰ نفر به‌صورت هدفمند شد. ابزار گرداوري داده‌ها پرسشنامه بود كه روايي آن به‌صورت روايي صوري و ظاهري و همچنين روايي واگرا و پايايي پرسشنامه با استفاده از آلفاي كرونباخ و پايايي تركيبي بررسي و تائيد شد. تجزيه‌وتحليل داده‌ها و اطلاعات با استفاده نرم‌افزارهاي spss و pls انجام پذيرفت. يافته‌هاي حاصل از اين پژوهش گوياي آن بود كه وضعيت كلي تاب‌آوري شهر مرزي ساحلي بهشهر در وضعيت نامطلوبي قرار دارد. به‌گونه‌اي كه مقدار ميانگين تجربي به‌دست‌آمده براي تاب‌آوري كلي شهر و ابعاد آن كمتر از ميانگين حد متوسط عدد 3 بود. از بين نواحي 6 گانه محدوده موردمطالعه ناحيه 3 در وضعيت بهتري نسبت به نواحي ديگر قرار داشت و ناحيه 4، با توجه به ميانگين به‌دست‌آمده كه برابر با 2.43 از بين نواحي موردمطالعه در وضعيت نامطلوبي قرار داشت. از ديگر يافته‌هاي پژوهش از بين مؤلفه‌هاي تاب‌آوري شهري مؤلفه كالبدي با ضريب مسير 0.376 داراي بيشترين ضريب مسير و بيشترين تأثير و مؤلفه نهادي مديريتي با ضريب مسير 0.168 داراي كمترين ضريب مسير و كمترين تأثير بر تاب‌آوري شهري داشت.