كليدواژه :
زبان‌شناسي , ترجمه , تعادل , واژگان , سخنراني‌ها
چكيده فارسي :
هدف از پژوهش حاضر، تبيين چالش‌ها و تشريح راهكارهاي برقراري تعادل واژگاني بين متن مبدأ و ترجمه است تا دانشجويان مترجمي به صورت متمركز با گونه‌هاي مختلف عدم تعادل واژگاني بين زبان‌هاي مبدأ و مقصد و همچنين با راهكارهاي حل و فصل آن‌ها آشنا گردند؛ بنابراين ساختار و محتواي اين اثر، به دو بخش نظري و مقابله‌اي گروه‌بندي شده‌است: بخش نظري، دربارۀ تعادل بين زبان‌ها در سطح واژگان با نگاه ويژه به‌كتاب «In other words: A coursebook on translation» (ويرايش دوم) نوشتة بيكر (Baker, 2011) است. بيكر (همان) در اين كتاب به يازده چالش برقراري تعادل واژگاني بين زبان‌ها اشاره كرده و از هشت راهكار نيز براي حل و فصل آن‌ها نام برده‌است. بخش مقابله‌اي، براساس مباني بخش نظري شكل گرفته و محدود به تحليل مسائل تعادل واژگاني، بين متن فارسي و ترجمة عربي مواضع آيت‌الله خامنه‌اي دربارۀ فلسطين است. روش پژوهش، توصيفي‌تحليلي است. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه گونه‌هاي مختلف عدم تعادل بين زبان‌هاي فارسي و عربي، در سطح واژگان با استفاده از يك واژۀ عام‌تر، يك واژۀ خنثي‌تر يا از نظر معنايي كمتر القائي، جايگزيني فرهنگي، دگرگويي با استفاده از واژه‌هاي مرتبط، دگرگويي با استفاده از واژه‌هاي غير مرتبط و همچنين با حذف واژه‌ها حل‌وفصل شده‌است، با اين وجود، تحقق يك‌جاي معيارهاي تعادل جامع، يعني تعادل وابسته به معناي آشكار، تعادل وابسته به معناي ضمني، تعادل هنجاري، تعادل منظورشناختي و تعادل صوري/ زيباشناختي، بين دو متن فارسي و عربي، ممكن به نظر نمي‌رسد، زيرا زبان‌ها نسبت به يكديگر تفاوت‌هاي ذاتي دارند.
چكيده لاتين :
The concept of equivalence in translation has long been a bone of contention. This article provides a number of examples of situations in which producing equivalence in translation may be a challenge, e.g., when faced with culture-specific words, differences in expressive meaning between languages, differences in form, or words not (yet) lexicalized in the target language. Some of the strategies of producing what the translator considers equivalence include using a cultural substitution, a loanword, a loan translation, a less expressive word, a paraphrase, or an explanation. The translator may even choose to omit an aspect of meaning which, if transposed into the target language, would merely distract the reader from the key message. overall, it seems that equivalence in translation is not something that exists, but something the translator has to create.
If the language is a set of names used for naming, then language users can replace the Arabic name with a Persian name that conveys the meaning. If the language is similar to what has been said, learning a new language will be easy, but anyone who has learned a language has realized that languages are not just a collection of nouns, and that language concepts can be different from concepts in another language.
