عنوان مقاله :
تحليل اكتشافي و تشخيص ناهمگني سريهاي دما و بارش ايستگاههاي هواشناسي ايران (دوره 2018-1959)
عنوان به زبان ديگر :
Exploratory Analysis and Detection of In-homogeneities in Temperature and Precipitation Series of Meteorological Stations in Iran (Period 1959-2018)
پديد آورندگان :
رحم دل، محسن دانشگاه فردوسي مشهد، مشهد، ايران , جوانشيري، زهره پژوهشكده اقليم‌شناسي مشهد،مشهد، ايران , ثنائي نژاد، حسين دانشگاه فردوسي - دانشكده كشاورزي - گروه علوم و مهندسي آب، مشهد، ايران
كليدواژه :
بارش , دما , ناهمگني , فراداده , بسته نرم‌افزاري كلايماتول
چكيده فارسي :
داده‌هاي ديده‌بانيشده در ايستگاههاي هواشناسي زيربناي طيف وسيعي از برنامه‌ريزيها، مطالعات كاربردي و مدلسازيها در زمينهها و علوم مختلف هستند. استفاده از اين داده‌ها در مطالعات و برنامه‌ريزيها، بدون اطمينان از صحت داده‌ها و همگن بودن سري زماني آنها مي‌تواند به نوعي عدم قطعيت در نتايج منجر شود؛ بنابراين با توجه به اهميت پارامترهاي دما و بارش در برنامه‌ريزيهاي محيطي، در اين مقاله سريهاي زماني دماي كمينه و بيشينه و بارش روزانه در ايستگاههاي هواشناسي كشور با رويكرد تحليل اكتشافي و بررسي همگني در بازه زماني 60 ساله (2018-1959) ارزيابي شدند. در بررسي‌ها مشخص شد در سري زماني 60 ساله از بين 37 ايستگاه به‌طور متوسط دماي بيشينه روزانه به ميزان 5%، دماي كمينه بيش از 7% و بارش روزانه، 2% داده‌گمشده دارند. در همين دوره بدون احتساب داده‌هاي سال 1959، براي پارامتر دماي بيشينه و دماي كمينه هركدام هفت مورد و براي بارش نيز هشت مورد داده پرت تشخيص داده شد. در بررسي سريهاي زماني، بدون احتساب ايستگاه طبس و از بين 36 ايستگاه، دماي روزانه 16 ايستگاه همگن تشخيص داده شد و در 20 ايستگاه نيز يك، دو يا سه نقطه شكستگي در سري زماني مشخص شد. براي بارش نيز در همين دوره 5 ايستگاه ناهمگن شناخته شدند.
چكيده لاتين :
In-situ observations underlie a wide range of planning, applied studies and modeling in various fields and sciences. Using this data in studies and planning without ensuring the accuracy and homogeneity of them can lead to uncertainty in the results. The major problems that researchers face are the poor data quality, missing data, outliers and in-homogeneity in time series. Therefore, in this paper, the minimum and maximum daily temperature series and daily rainfall series were analyzed at 37 weather stations in Iran for outliers and homogeneity over the period 1959-2018. In this regard, the World Meteorological Organization in cooperation with the Climatology Commission has provided instructions for data homogenization (e.g. WMO/TD Document No. 1186, Guidelines on climate metadata and homogenization; WMO Document No. 1203, WMO Guidelines on the Calculation of Climate Normal).
عنوان نشريه :
ژئوفيزيك ايران
