كانه نگاري، ژئوشيمي و بررسي‌هاي ايزوتوپي گوگرد كانسار آهن 16 ب بافق، يزد

Mineralography, geochemistry and Sulfur isotope study in 16B magnetite mineralization anomaly, Bafgh, Yazd

كانسار آهن آنومالي16 ب بافق در زون ساختاري ايران مركزي واقع شده است. از ديدگاه زمين شناسي كهن­ترين سنگ­هاي اين ناحيه، واحد­هاي دگرگون شده پركامبرين از نوع گنايس، ميكاشيست، آمفيبوليت و ميگماتيت بوده كه پي سنگ منطقه را تشكيل داده است. توده نفوذي زير زون كانه­دار با گابرو ديوريت­- سينيت­هاي قليايي مشخص مي­شود كه مجموعه كمپلكس دگرگوني بنه شورو و واحدهاي آهكي را قطع كرده است. كاني­زايي فلزي در ارتباط با سنگ­هاي گابروديوريت و اسكارني رخ داده است. مگنتيت فراوان­ترين كانه در محدوده مورد مطالعه است و با ساخت توده اي، برشي و دانه پراكنده ديده مي­شود. دانه­هاي آن شكل­دار تا بي­شكل است. مگنتيت در سطح زمين اكسيد شده و به كاني­هاي هماتيت، گوتيت و ديگر اكسيدهاي آهن دگرسان مي­شود. كاني­هاي فلزي همراه مگنتيت، پيريت، كالكوپيريت و پيروتيت است كه با كوارتز، اكتينوليت، كلسيت، اپيدوت، پيروكسن و گارنت همراه است. تطابق نمودارهاي عناصر نادر خاكي در كاني­سازي آهن­ و توده نفوذي نشاندهنده احتمالي يكسان بودن منشا كاني سازي با توده نفوذي است. عيار اكسيد آهن در كانسنگ بين25 تا 75 درصد تغيير مي­كند. عنصر آهن با اكسيدهاي تيتانيم، منيزيم، منگنز ، فسفر، پتاسيم و سديم همبستگي منفي نشان مي­دهد. بر اساس رابطۀ كبالت با نيكل، كروم با نيكل، كروم با واناديم، اين كانسار آهن در محدوده كانسارهاي با منشا هيدروترمال قرار مي گيرد. با توجه به نسبت Al/Co و Sn/Ga اين كانسار در محدوده كانسارهاي تيپ اسكارني است. بر اساس الگوهاي پراكندگي عناصر كمياب كانسار آهن آنومالي 16 ب با كانسارهاي تيپ اسكارني بيشتر شباهت دارد. شواهد زمين شناسي، كانه نگاري و همچنين ژئوشيميايي كاني مگنتيت نشاندهنده منشاء اسكارني براي كاني سازي آهن آنومالي 16 ب است. آهن توسط سيالات داغ حاصل از توده­هاي نفوذي، جابجا شده و در حدفاصل بين واحدهاي دگرگوني و مرمر تجمع حاصل كرده است. مقدار δ34S در سولفات­هاي پركامبرين-كامبرين بين18 تا31+ در هزار مي­باشد، كه با توجه به داده­هاي موجود مقدار δ34S در آنومالي 16ب بين21/42 تا27/22+ در هزار است. ايزوتوپ­هاي گوگرد محدوده مورد مطالعه منشا آب درياهاي قديمي را دارد و سيالات جوي منشا تشكيل آن است. باتوجه به اين نتيجه و همراهي پيريت­ها با مگنتيت مي­توان چنين نتيجه گرفت كه منشا مگنتيت­هاي اين محدوده با پيريت­هاي محدوده بايستي يكسان باشند.ر

Anomaly XVI-B located in Central Iran Structural Zone. The oldest rock formations in this study area are related to metamorphic rocks which are included gneiss, micaschist, amphibolite and megmatite. Mineralized intruded mass distinguished by alkaline diorite-syenite that cut Bonoshorow metamorphic complex and limestone units. Metallic mineralization is occurred in syenite, gabbro and skarn rocks. Magnetite is the most abundant mineral in anomaly XVI-B and also it has been seen as stripe, mass, disseminated and filling empty space textures. The magnetite grains are shaped to shapeless. Magnetite is oxidized near the surface and converts to hematite, goethite and other iron oxides. Another metallic mineral which are associated with magnetite are pyrite, and chalcopyrite, which have been found in quartz, actinolite, calcite, and epidotite that come with various forms within host rocks, syenite, gabbro, and skarn. According to the graphs of rare earth elements in iron mineralization and intruded units indicates the possible similarity of the source of iron mineralization with intruded mass. The grade of iron oxide in ore deposit varies between 25 and 75 percent. The iron element has a negative correlation with oxide of titanium oxides, magnesium, manganese, phosphorus, potassium and sodium. Based on cobalt relationship with nickel, chromium - nickel, and chromium - vanadium, so anomaly XVI-B iron deposit is related to the hydrothermal deposits. Due to the ratio of Al / Co and Sn / Ga, anomaly XVI-B is recognized as a skarn type deposit. Based on the scattering patterns of the rare elements, anomaly XVI-B is more similar to the skarn type deposit. Geological and mineralogical evidence, as well as the geochemical properties of the magnetite, indicate that skarn deposit is source of iron mineralization. Iron is transported by the hot fluids that come from intruded units that accumulates between boundary of metamorphic and marble units. δ34S value is between 21.24% - 22.27%. The source of Sulphur isotope is meteoric and ancient marine water. As a result, the accompaniment of magnetite with pyrite can be found that the source of magnetite is identical with pyrite.