بررسي اثرات ضد‌ميكروبي و ضد‌آلزايمري عصاره‌هاي آبي و هيدروالكلي سياه‌دانه به روش مهار رشته‌‌هاي آميلوئيدي

Investigation of anti–microbial and anti-Alzheimer effects of aqueous and hydro-alcoholic extracts of Nigella sativa by inhibiting the production of amyloid fibrils

سياه­دانه گياهي علفي و يك­ساله است كه داراي اثرات دارويي متعددي است. در اين مطالعه پژوهشي، اثرات ضد‌ميكروبي و ضد­آلزايمري عصاره‌­هاي آبي و هيدرو­الكلي سياه­دانه ارزيابي شد. پس از شناسايي تركيبات موجود در عصاره هيدرو­الكلي با گاز كروماتوگرافي جرمي (GS-MS)، شاخص‌­هاي فعاليت ضد­ميكروبي شامل MIC، MBC و انتشار چاهك در باكتري­هاي اشرشيا‌كلي و استافيلوكوكوس اورئوس، با استفاده از روش­‌‌هاي رقت در لوله و آگار انجام شد. اثرات ضد­آلزايمري عصاره هيدرو­الكي سياه­دانه روي پروتئين آلبومين سرم گاوي، با روش طيف­سنجي كنگورد و ميكروسكوپ الكتروني گذاره بررسي شد. اسيدهاي ­چرب اولئيك­اسيد 52/18% و پس از آن پالميتيك­اسيد (19/77%) و لينولئيك­اسيد (14/96%) عمده ­ترين اسيد­هاي­چرب موجود در عصاره بودند. ميزان MIC و MBC عصاره هيدرو­الكلي براي هردو باكتري اشرشيا‌كلي و استافيلوكوكوس اورئوس، به­ترتيب 30/6 و 61 ميلي­گرم در ميلي­ليتر بود. در روش انتشار چاهك، بيش­ترين فعاليت ضد‌‌ميكروبي در باكتري استافيلوكوكوس اورئوس با قطر هاله عدم­رشد 0/29±22/67 ميلي­متر مشاهده شد، اما عصاره آبي اثري بر باكتري‌­ها نداشت. نتايج طيف­ سنجي كنگورد نشان داد، با افزايش غلظت عصاره سياه­دانه از ميزان جذب نمونه پروتئيني (مقياسي از حضور رشته‌هاي آميلوئيدي) كاسته شده و كمترين درصد جذب در بيش­ترين غلظت عصاره (20 ميكرو‌­ليتر) نسبت به شاهد (بدون عصاره) مشاهده شد. اين نتايج با ميكروسكوپ الكتروني گذاره تأييد شد. مطالعه حاضر نشان مي‌دهد كه بذر سياه‌­دانه مي­‌تواند به‌‌‌عنوان يك منبع طبيعي و با ارزش براي كنترل عفونت­‌هاي ميكروبي و كاهش علايم در مبتلايان به آلزايمر‌ به­كار رود.

Nigella sativa is an annual herbaceous plant that has various pharmacological effects. In this research study, anti–microbial and anti–Alzheimer effects of aqueous and hydro–alcoholic extracts of N. sativa were evaluated. After identification of hydro– alcoholic extract compounds by GC–MS, anti– microbial activity indices including well diffusion, MIC and MBC for E. coli and S. aureus, were carried out by tube and agar dilution methods. In Anti– Alzheimer's effects of hydro–alcoholic extract of N. sativa on bovine serum albumin were examined using Congo–red spectrophotometry and transmission electron microscopy. Oleic acid (52.18%) followed by palmitic (19.77%) and linoleic acid (14.96%) were the major fatty acids in the extract. The amounts of MIC and MBC for both E. coli and S. aureus were 30.6 and 61 mg.ml-1 respectively in hydro–alcoholic extract. Well diffusion method showed highest antimicrobial activity against S. aureus with inhibition zone diameter of 22.670.29 mm, but aqueous extract did not any effects on bacteria. Congo–red spectrophotometry results showed that the absorbance of the protein sample (as a measure of amyloid fibril presence) was reduced by increasing the concentration of N. sativa extract and the lowest percentage of adsorption, compared to the control (extract less), was observed at the highest concentration of extract (20 μL). These results were confirmed by transmission electron microscope. The present study shows that the N. sativa seed, as a natural and valuable source, can be used for controlling the microbial infections and reducing symptoms in patients with Alzheimer's disease.