تاثير آموزش مصرف غذاهاي ارگانيك بر دانش و عملكرد تغذيه اي دانش آموزان دوره متوسطه

The Effect of Teaching Consumption of Organic Foods on Nutritional Knowledge and Performance of High School Students

زمينه و هدف جهان امروز با افزايش جمعيت و كمبود مواد غذايي روبرو است. محصولات ارگانيك بدون دخالت هرگونه ماده شيميايي و روش هاي مصنوعي توليد مي شوند. عليرغم آموزش هاي عمومي به منظور افزايش دانش تغذيه اي، هنوز فاصله عميقي ميان توصيه ها و آنچه در عملكرد تغذيه اي مشاهده مي شود، وجود دارد، بنابراين انتخاب شيوه مناسب آموزش از اهميت زيادي برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف مقايسه تاثير آموزش مصرف غذاهاي ارگانيك به دو شيوه سنتي و مشاركتي بر دانش و عملكرد تغذيه اي دانش آموزان پايه نهم متوسطه منطقه شهريار انجام شد. روش كار اين پژوهش ازنظر هدف، كاربردي و ازنظر شيوه گردآوري داده ها، كارآزمايي ميداني با دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل بوده است. جامعه آماري دانش آموزان پايه نهم متوسطه مدرسه فضيلت واقع در شهريار بودند كه 90 نفر به شيوه نمونه در دسترس، انتخاب و با جايگزيني تصادفي ساده در گروه ها تقسيم بندي شدند. گروه كنترل هيچ آموزشي نديدند. يك گروه آزمايشي به روش سنتي و گروه آزمايشي ديگر به روش مشاركتي آموزش ديدند. پرسشنامه اين تحقيق از نوع محقق ساخته با 32 سوال بود كه سوالات 1 تا 18 مربوط به متغير دانش تغذيه اي و سوالات 19 تا 32 مربوط به متغير عملكرد تغذيه اي بودند و پايايي آن از طريق آلفاي كرونباخ، روايي محتوايي آن با نظر متخصصان و روايي سازه آن با تحليل عاملي تاييدي بررسي شد. يافته ها بر اساس نتايج حاصل از تحليل كوواريانس، در سطح اطمينان 95 درصد، آموزش مصرف غذاهاي ارگانيك به روش مشاركتي بر دانش تغذيه اي دانش آموزان تاثير معناداري نداشته است. ميزان تاثير اين آموزش بر دانش تغذيه اي دانش آموزان به روش سنتي از آنجا كه سطح معني داري (0/0001=p و 49/64=F) از 0/05 كمتر شده است، معني دار بوده و ميزان اين تاثير برابر 0/46، ميزان تاثير آموزش بر عملكرد تغذيه اي دانش آموزان به روش مشاركتي نيز با سطح معني داري (0/0001=p و 42/21=F) برابر 0/42 و به روش سنتي با سطح معني داري (0/021=p و 5/64=F) برابر 0/10 بوده است. نتيجه گيري آموزش مصرف غذاهاي ارگانيك به روش سنتي در مقايسه با روش مشاركتي، تاثير بيشتري بر دانش تغذيه اي دانش آموزان پايه نهم متوسطه داشت. همچنين آموزش مصرف غذاهاي ارگانيك به روش مشاركتي در مقايسه با روش سنتي، تاثير بيشتري بر عملكرد تغذيه اي دانش آموزان پايه نهم متوسطه داشت.

Background & objectives: Today, the world is facing with increase of population and shortage of foods. Organic products are produced without the intervention of any chemicals or artificial methods. In spite of general teaching to increase nutritional knowledge, there still is a deep gap between recommendations and what is seen in nutritional performance, so choosing the right teaching methods is very important. The present study was conducted to compare the effect of teaching of organic foods consumption by both traditional and participatory methods on nutritional knowledge and performance of ninth grade female high school students in Shahriyar. Methods: In terms of purpose, this study was an applied study and in terms of data collection method, a field trial with two experimental groups and a control group. The statistical population was composed of ninth grade students of Fazilat High School located in Shahriyar, among who 90 students were selected by convenience sampling method and divided into groups by simple random substitution. The control group received no teaching. An experimental group received teaching by traditional method and another experimental group received teaching by participatory method. The questionnaire in this study was a researcher-made questionnaire with 32 questions. Questions 1 to 18 were related to nutritional knowledge variable and questions 19 to 32 were related to nutritional performance variable. The reliability, content and construct validities of questionnaire were confirmed by Cronbach's alpha, opinion of experts and confirmatory factor analysis, respectively. Results: According to the results of analysis of covariance, at 95% confidence level, teaching of consumption of organic foods by participatory method had no significant effect on students' nutritional knowledge. The effect of teaching on students' nutritional knowledge by traditional method was significant, since significance level (p=0.0001 and F=49.64) was less than 0.05 and this effect was equal to 0.46. The effect of teaching on students' nutritional performance by participatory method at significance level of p=0.0001 and F=42.21 was equal to 0.42 and by traditional method at significance level of p=0.021 and F=5.64 was equal to 0.10. Conclusion: Teaching the consumption of organic foods by traditional method compared to participatory method, had a greater effect on nutritional knowledge of ninth grade high school students. Also, teaching organic food consumption by participatory method had a greater effect on nutritional performance of ninth grade high school students compared to traditional method.