ارزيابي رضايت روستاييان از عملكرد خانه هاي بهداشت مطالعه موردي: شهرستان زنجان

Assessing Villagers' Satisfaction with the Performance of Health Centers Case study: Zanjan Township

زمينه و هدف بهبود وضعيت بهداشت و سلامتي شهروندان يكي از نشانه‌هاي ارتقا و توسعه انساني است. برخورداري از يك زندگي سالم، مولد، باكيفيت بالا توام با اميد به زندگي قابل قبول و عاري از بيماري و ناتواني، حقي است همگاني كه پيش‌شرط توسعه پايدار مي‌باشد. براي تحقق اين امر فراهم‌سازي امكانات و تسهيلات مناسب ازجمله ارايه خدمات درماني و بهداشتي و دسترسي آسان به اين خدمات، براي تامين سلامت جسمي، رواني، اجتماعي و معنوي انسان در كليه مراحل زندگي ضروري است. هدف از اين مطالعه تحليل رضايتمندي روستاييان از عملكرد خانه‌هاي بهداشت شهرستان زنجان مي‌باشد. روش كار تحقيق حاضر ازنظر نوع كاربردي و از نظر ماهيت توصيفي- تحليلي بود. جامعه آماري تحقيق خانوارهاي روستاهاي شهرستان زنجان بودند كه با استفاده از فرمول كوكران، 380 سرپرست خانوار به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. روش گردآوري اطلاعات به‌صورت كتابخانه‌اي و ميداني (پرسشنامه) بوده، و جهت تجزيه‌وتحليل اطلاعات نيز از تحليل عاملي اكتشافي و تاييدي در نرم‌افزارهاي SPSS و AMOS استفاده‌شد. يافته‌ها نتايج نشانگر آن بود كه بيشترين اثرات مثبت مربوط به عامل تشكيل پرونده با مقدار ويژه 7/545 و درصد واريانس 20/393 است. پايين‌ترين اثرات مثبت نيز مربوط به عامل تجهيزات پزشكي با مقدار ويژه 1/262 و درصد واريانس 3/414 بود. در ادامه، عامل‌هاي شناسايي‌شده در تحليل عاملي اكتشافي با استفاده از نرم‌افزار AMOS مورد بررسي قرارگرفت. در همين مبنا اثرات عامل‌ها در سه بعد شامل آموزش، بهداشت محيط و مراقبت‌هاي بهداشتي دسته‌بندي شدند. بيشترين اثرات مثبت مربوط به عامل تشكيل پرونده و نظارت بود، و كمترين اثرات مثبت نيز مربوط به عامل آموزش، اهميت تحرك بدني و تجهيزات پزشكي بود. نتيجه گيري خانه هاي بهداشت در نواحي روستايي در زمينه آموزش و وضعيت زيرساخت‫ هاي پزشكي در وضعيت مناسبي قرار نداشتند. جهت بهبود رضايتمندي روستاييان رفع مشكلات در اين دو بعد مورد تاكيد مي باشد.

Introduction & objectives: Improving the health status of citizens is one of the signs of human development. Having a healthy, productive and high-quality life with an acceptable life expectancy and free from diseases and disabilities is a universal right and a precondition for sustainable development. In order to achieve this, it is necessary to provide appropriate facilities, including the provision of medical and health services and easy access to these services, to ensure the physical, mental, social and spiritual health of human beings in all stages of life. The purpose of this study is to analyze the satisfaction of villagers with the performance of health centers in Zanjan. Methods: The present study was applied in terms of type and descriptive-analytical in nature. The statistical population of the study was rural households in Zanjan city, among them 380 household heads were selected as a sample using Cochran's formula. The data collection was performed using library and field (questionnaire) methods and for data analysis, exploratory and confirmatory factor analysis was used in SPSS and AMOS software. Results: The results show that the most positive effects were related to the file formation factor with a specific value of 545.7 and the percent variance of 20.393 and the lowest positive effects were related to the medical equipment factor with a specific value of 1.262 and a percent variance of 3.414. At the following, the identified factors in exploratory factor analysis were examined using AMOS software. Accordingly, the effects of the factors were classified into three dimensions including education, environmental health and health care dimensions. The most positive effects were related to the factors of filling and monitoring and the least positive effects were related to the factors of training, the importance of physical mobility of medical equipment. Conclusion: Health houses in rural areas are not in a good condition in terms of education and medical infrastructure and in order to improve the satisfaction of villagers, solving problems in these two dimensions is emphasized.