استرس ادراك‌شده و بار مراقبتي در مراقبين سالمندان: نقش تعديل‌گري تاب‌آوري

Perceived Stress and Burden of Care in Elderly Caregivers: The Moderating Role of Resilience

اهداف هدف از پژوهش حاضر بررسي رابطه بين استرس ادراك‌شده و بار مراقبتي با نقش تعديلگري تابآوري در بين مراقبين سالمندان مراكز سالمندي شبانه‌روزي شهر تهران در سال 1395 است. مواد و روش ها اين پژوهش از نوع مطالعات همبستگي بوده كه به‌صورت مقطعي انجام شده است. داده‌هاي پژوهش از 142 نفر (پنجاه نفر مرد و 92 نفر زن) از مراقبين شاغل در مراكز سالمندي شهر تهران كه به‌صورت تمام‌شماري وارد مطالعه شدند، جمع‌آوري شده است. در اين مطالعه از پرسش‌نامه‌هاي استرس ادراك‌شده (PSS-14)كوهن و همكاران (1983)، بار مراقبتي زاريت و همكاران (1986) و پرسش‌نامه تابآوري كانر و ديويدسون (2003) استفاده شده است. از نسخه 20 نرمافزار SPSS براي تحليل دادهها استفاده شد. سطح معناداري نيز 05/0‌P< در نظر گرفته شد. يافته ها يافته هاي اين تحقيق نشان ميدهد ميانگين نمرات استرس‌ادراك‌شده مراقبين (35/11) بالاتر از متوسط (28) بود. رابطه بين بار مراقبتي و استرس ادراك‌شده مثبت و معنادار بوده است ( 0/773, r>0, P<0/001=β) و بين تاب‌آوري و بار مراقبتي رابطه منفي و معنادار (0/110-‌=β) وجود دارد. همچنين اثر تعاملي دو متغير استرس ادراك‌شده و تاب‌آوري بر بار مراقبتي منفي و معنادار بوده و تابآوري نقش تعديلكننده در ارتباط بين استرس ادراك‌شده و بار مراقبتي ايفا مي‌كند (0/001>P). نتيجه گيري با توجه به ارتباط مثبت استرس ادراك‌شده و بار مراقبتي و همچنين نقش ويژه‌اي كه متغير تاب‌آوري در تعديل اين ارتباط دارد، كليه نهادهاي دولتي و غيردولتي ارائه‌دهنده خدمات در حوزه سالمندي و همچنين سياست‌گذاران حوزه بهداشت و سلامت مي‌بايست توجه به مفهوم تابآوري را بيش از پيش در اقدامات، سياست‌ها و پروتكل‌هاي اجرايي خود لحاظ كرده و آن را با مداخلات آموزشي مناسب بهبود بخشند. همچنين براي افزايش كيفيت ارائه خدمات و كاهش عوارض رواني، اجتماعي و فيزيكي در مراقبين سالمندان نياز است تا در مطالعات آتي به ساير عوامل ميانجي و تعديلگري دروني و بيروني نيز توجه شود.

Objectives This study aimed to investigate the moderating role of resilience in the association between perceived stress and the burden of care among elderly caregivers at nursing homes in Tehran in 2016. Methods & Materials In this cross-sectional, correlational study, the data were collected from 142 caregivers engaged in nursing homes in Tehran, of which 50 were men and 92 were women, through the census sampling method. Research tools included the questionnaire of perceived stress-14 (PSS-14), Cohen et al., (1983), Zarit et al. (1986) Burden of care questionnaire, and connor and davidson resilience questionnaire (2003). The collected data were analyzed in SPSS software v. 20. The significance level was set at P<0.05. Results The results showed that the average perceived stress score (35.11) was higher than the average (28). The burden of care was significantly positively associated with perceived stress (r>0 or P=0.001), and there was a negative and significant relationship between resilience and responsibility of care (β=0.110). Also, the interaction effect of perceived stress and resilience on the burden of care was negative and significant, and resilience moderated the relationship between perceived stress and care burden (P<0.001). Conclusion According to a positive relationship between perceived stress and burden of care among elderly caregivers and the moderating effect of resilience on this relationship, governmental and nongovernmental organizations in the elderly field and health policymakers should bring in the concept of resilience in their executive actions, policies, and protocols and improve it through proper training interventions. Further research is needed to study other internal and external moderating factors to improve the service quality and address the psychological, social, and physical complications of elderly caregivers.