آزمون و مقايسه رابطه علّي سرمايه‌هاي معنوي و اجتماعي با افسردگي با نقش ميانجي اضطراب مرگ در سالمندان دارا و فاقد همسر

Testing and Comparing the Causal Relationship Between Spiritual and Social Capital and Depression With the Mediating Role of Death Anxiety in the Elderly With and Without Spouse

اهداف جمعيت جهان به سرعت در حال پير شدن است و افسردگي يك اختلال رواني رايج است كه در ميان افراد مسن در كشورهاي مختلف شيوع دارد. بنابراين اين پژوهش با هدف آزمون مدل علّي افسردگي بر اساس سرمايه‌هاي معنوي و اجتماعي از طريق اضطراب مرگ در سالمندان انجام شد. مواد و روش ها جامعه آماري شامل كليه سالمندان شهر تهران در سال 1399 بود كه از بين آن‌ها 371 نفر به روش نمونه‌گيري دردسترس انخاب شدند و به پرسش‌نامه‌هاي آنلاين افسردگي، اضطراب مرگ، سرمايه‌هاي معنوي و اجتماعي پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از روش تحليل مسير با استفاده از نرم افزار ايموس تحليل شدند. يافته ها نتايج نشان داد هر دو متغير سرمايه‌هاي معنوي و اجتماعي از طريق اضطراب مرگ با افسردگي رابطه غيرمستقيم و معني‌دار داشتند. رابطه مستقيم بين سرمايه معنوي و افسردگي معني‌دار نبود، اما بين سرمايه اجتماعي و افسردگي، علاوه بر رابطه غيرمستقيم، رابطه مستقيم معني‌داري وجود داشت. به‌عبارتي، طبق يافته‌ها، سرمايه اجتماعي علاوه بر تأثير مستقيم از طريق تأثيري كه بر اضطراب مرگ داشت با افسردگي در ارتباط بود، اما سرمايه معنوي تمام تأثيرش را بر افسردگي از طريق اضطراب مرگ گذاشت. همچنين مقايسه مدل بين دو گروه سالمندان دارا و فاقد همسر نشان داد وضعيت تأهل مدل را تعديل نمي‌كند. نتيجه گيري سرمايه‌هاي معنوي و اجتماعي در پيش‌بيني افسردگي سالمندان علاوه بر تأثير مستقيم از طريق اضطراب مرگ تأثير دارد.

Objectives The world population is rapidly aging, and depression is a common mental disorder among the elderly. This study aimed to test the causal model of depression based on spiritual and social capital through death anxiety in the elderly. Methods & Materials The statistical population included all the elderly in Tehran City in 2020, from which 371 people were selected by convenience sampling. They answered online questionnaires about depression, death anxiety, and spiritual and social capital. Data were analyzed using the path analysis method using Amos software. Results The results showed that spiritual and social capital variables had an indirect and significant relationship with depression through death anxiety. The direct connection between spiritual capital and depression was not significant. But in addition to the indirect relationship, there was a significant direct relationship between social capital and depression. In other words, according to the findings, social capital was associated with depression in addition to its immediate effect on death anxiety. Still, spiritual capital had all its impact on depression through death anxiety. Also, the comparison of the model between the two groups of elderly people with and without a spouse showed that the marital status of the model does not moderate. Conclusion Spiritual and social capital effectively predicts depression in the elderly and its direct effect through death anxiety.