نگاشت همرخدادي توليدات علمي در حوزه فعاليت جسماني كودكان در فضاي باز مدارس ابتدايي

Mapping of Co-occurrence of Scientific Products in the Field of Children's Physical Activity in the Open Space of Primary Schools

پژوهش حاضر با هدف ارزيابي توليدات علمي در زمينه فعاليت جسماني دانش‌آموزان در مدارس ابتدايي، با بهرهگيري از روش علم‌سنجي، توصيفي و تكنيك هم‌رخدادي واژگان‌كليدي، به بررسي منابع پايگاه‌هاي اطلاعاتي اسكوپوس و پاب‌مد، با استفاده از نرمافزارهاي «وي.او.اس.ويوئر» و «اس.پي.اس.اس» پرداخته است. يافته‌هاي حاصل، درمجموع 10 خوشه را در اين زمينه شناسايي نمود كه واژگان «چاقي»، «ارتقاء‌سلامت» و «مداخله» بيش‌ترين رخداد و حوزههاي «تغذيه و بهداشت»، «تربيتبدني» و «پزشكي» در دسته فراوانترين و «معماري و عوامل كالبدي» در زمره حوزه‌هايي بود كه كمتر به آن پرداخته شده بود. رشد توليدات علمي سير صعودي را نشان مي‌داد كه اين روند از سال 2011 به بعد شتاب بيشتري به خود گرفته است. سهم كشورهاي آمريكا، استراليا و كانادا در تعداد انتشار، بيش‌ترين بود. تحليل توليدات علمي ايران بيانگر بالاترين ميزان همكاري با كشورهاي مالزي، آمريكا و نيوزلند بود كه 15/46% اين پژوهش‌ها بر روي حوزه پزشكي، 07/23% تغذيه، 38/15% توان‌بخشي و 69/7% بر روي حوزه رفتاري و ارگونومي تمركز كرده بودند. همچنين اكثر اين مطالعات به مدارس ابتدايي شهر تهران پرداخته بودند كه سازمان منتشركننده بيش‌تر از 85% اين مطالعات، از ميان دانشكده‌هاي علوم‌پزشكي و تنها 15% توليدات، دستاورد دانشكده‌هاي معماري و مديريت بودند. يافته‌هاي اين پژوهش علاوه‌ بر تأكيد بر لزوم توجه به جايگاه رفتار حركتي در ايران با توجه به روند پايين انتشار، به پژوهشگران آتي كمك مي‌نمايد تا با شناخت هرچه بيش‌تر از خلأ‌هاي پيش‌رو همچون كمبود توليدات علمي در حوزه‌هاي غيرپزشكي، با صرفه‌جويي در زمان با نپرداختن به موضوع‌هاي تكراري، همسو با پركردن اين شكاف‌هاي تحقيقاتي گام بردارند.

The aim of the present study was to evaluate the scientific products in the field of physical activity of students in primary schools, using scientometrics and descriptive method and co-occurrence of keywords technique, Scopus and Pubmed databases were examined using VOSViewer and SPSS software. The findings identified 10 clusters in which the terms "obesity", "health promotion", "intervention" and "nutrition and health", "physical education" and "medical" in the most common category and "architecture and physical factors" it was one of the lesser-known areas. The growth of scientific production showed an upward trend that has accelerated since 2011. The share of the United States, Australia and Canada in the number of releases was the highest. Analysis of Iranian scientific products showed the highest level of cooperation with Malaysia, USA and New Zealand that 46.15% of the researches were focused on the medical, 23.07% nutrition, 15.38% rehabilitation and 7.69% on the field of behavioral and ergonomics.Most of these studies were conducted in primary schools in Tehran. More than 85% of these studies among the faculties of medical sciences and only 15% of the productions were the achievements of the faculties of architecture and management. Findings of this research, in addition to emphasizing the need to pay attention to the position of motor behavior in Iran due to the low trend of publication, will help future researchers to identify more of the leading gaps such as lack in non-medical fields, saving time by not dealing with repetitive topics, take steps to fill these gaps.