اثر بر ساختار تاج پوشش بر اساس خصوصيات رشدي دو رقم لوبيا قرمز در شرايط كشت خالص و مخلوط در تراكم هاي مختلف كشت و مديريت علف‌هاي‌هرز

Effect on canopy structure based on growth characteristics of two red bean cultivars under sole and inter cropping conditions at different cultivation densities and weed management

به‌منظور ارزيابي نقش تراكم بوته و كاربرد غلظت‌هاي كاهش‌يافته علف‌كش در الگوي توزيع عمودي سطح برگ در پروفيل تاج‌پوشش لوبيا قرمز دركشت مخلوط ارقام لوبيا، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي دو بار خردشده با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه تهران در سال 1395 انجام شد. در اين آزمايش، غلظت‌هاي علف‌كش ايمازتاپير در پنج سطح (صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد از غلظت توصيه‌شده به همراه تيمار وجين دستي) به‌عنوان كرت‌هاي اصلي، تراكم‌ بوته لوبيا در سه سطح (40، 50 و 60 بوته در مترمربع) به‌عنوان كرت فرعي و سيستم كشت خالص رقم ايستاده و كشت مخلوط رقم ايستاده و رونده با نسبت 50 درصد از هر رقم به‌صورت مخلوط در رديف به‌عنوان كرت فرعي فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج نشان داد كه با افزايش غلظت علف‌كش، ميزان زيست‌توده لوبيا در لايه‌هاي مختلف افزايش پيدا كرد و بيشترين ميزان آن در سيستم كشت مخلوط و تراكم كاشت 60 بوته در مترمربع در تيمار وجين دستي به ميزان 228 گرم در مترمربع در لايۀ 30-40 سانتي‌متر مشاهده شد و كمترين مقدار در سيستم كشت خالص و تراكم كاشت 40 بوته در مترمربع در غلظت صفر درصد به ميزان 123 گرم در مترمربع در لايۀ 40-50 سانتي‌متر به‌دست آمد. اثرات متقابل مصرف علف‌كش و سيستم كشت و مصرف علف‌كش و تراكم كاشت، بر عملكرد لوبيا معني‌دار بود و همچنين با افزايش غلظت علف‌كش و تراكم بوته، عملكرد دانه لوبيا افزايش يافت. نتايج بررسي زيست‌توده علف‌هرز هم نشان داد كه علف‌كش ايمازتاپير به‌تنهايي توانست تا 65 درصد زيست‌توده علف‌هرز را كاهش دهد و در شرايط استفاده از سيستم كشت مخلوط و افزايش تراكم، اين ميزان تا 75 درصد افزايش يافت. اين حالت نشان مي‌دهد كه افزايش توان رقابتي گياه زراعي از طريق افزايش تراكم كاشت و استفاده از سيستم كشت مخلوط به‌جاي سيستم تك‌كشتي مي‌تواند از طريق تشكيل سريع‌تر و بيشتر تاج پوشش گياهي، منجر به كاهش زيست‌توده توليدي علف‌هرز شود.

To evaluate the effects of plant density and reduced herbicide concentrations on the vertical distribution pattern of leaf area in red bean canopy profile in mixed bean cultivars, an experiment was conducted in a double-cropping plot design with 3 replications in the research farm of Tehran University in 2016. In this experiment, the reduced concentrations of herbicide at 5 levels (0%, 25%, 50%, 75% and 100% of recommended concentration with hand weeding treatment) were the main plots, bean plant density at three levels (40, 50 and 60 plants). M / s) were sub plots and pure cultivation system of standing cultivar and 50%-50% mixed cultivation in row of standing and creeping cultivars were sub-plot. The results showed that herbicide concentration increase resulted in the bean biomasses increase in different layers and the highest bean biomass (228 g/m2) was observed in the intercropping system and 60 plants/m2 density f in the hand weeding treatment in 30-40 cm layer and the lowest (123 g/m2) was obtained in pure planting system and 40 plants/m2 density at 0% of herbicide concentration in 50-40 cm layer. The interactions of herbicide application and cultivation system and also herbicide application and planting density were significant on bean yield and with increasing the herbicide concentration and plant density, bean seed yield increased. Based on the results of weed biomass analysis, imazapapir alone was able to reduce weed biomass up to 65%, and this was increased up to 75% under mixed cropping system and increase in density conditions. This suggests that increasing crop competitiveness by increasing plant density and using a mixed crop system instead of a single-crop system, can reduce weed biomass through faster and greater crop formation.