اثربخشي آموزش تاب آوري روانشناختي بر خودنظم جويي تحصيلي و مثلث شناختي دانش آموزان

The efficacy of psychological resilience training on students' academic self-regulation and cognitive triangleي

بسياري از مردم به هنگام برخورد با چالش ­ها و آشفتگي­ ها با عقايد و رفتارهاي غيرمنطقي و بدون نظم­ جويي هيجاني پاسخ مي­ دهند و به تدريج يك ديدگاه ناكارآمد در مورد خود، دنيا و آينده كه به مثلث شناختي معروف است، كسب مي­ كنند. تحقيقات نشان مي­ دهد برنامه تاب ­آوري روانشناختي يكي از برنامه ­هاي گروهي بر مبناي درمان شناختي - رفتاري به بهبود توانش ­هاي حل مسئله و كنار آمدن مؤثر مانند جرأت­ ورزي و تن ­آرامي در شرايط بحراني تقويت و خوش­بيني منجر مي­ شود. اما در زمينه كاربرد روش ­هاي كنار آمدن و تجهيز دانش آموزان در مدارس ما شكاف تحقيقاتي وجود دارد. هدف: هدف پژوهش حاضرتعيين اثربخشي آموزش تاب ­آوري روانشناختي بر خودنظم­ جويي تحصيلي و مثلث شناختي دانش ­آموزان بود. روش: روش تحقيق، نيمه­ آزمايشي و از نوع پيش ­آزمون – پس ­آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري شامل تمامي دانش ­آموزان دختر متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصيلي 99-98 بود كه به روش نمونه ­گيري تصادفي خوشه ­اي چند مرحله ­اي به تعداد 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آموزش تاب­ آوري روانشناختي و گروه گواه قرار گرفتند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه راهبردهاي خودنظم جويي تحصيلي پينتريچ و ديگروت (1990) و مثلث شناختي (گرينينگ و همكاران، 2005) بود. برنامه آموزشي تاب ­آوري روانشناختي (گيلهام، جيكاكس، ريويچ، سليگمن و سيلور،1990) براي گروه آزمايش در قالب 5 جلسه 90 دقيقه ­­اي اجرا شد وگروه گواه هيچ مداخله اي دريافت نكردند. جهت آزمون فرضيه­‌ها، آزمون تحليل كوواريانس چند متغيري و تك متغيري با استفاده از نرم ­افزار آماري 25 SPSS- بكار گرفته شد. يافته ­ها: نتايج نشان داد تفاوت معناداري بين نمرات پيش­ آزمون و پس ­آزمون گروه آزمايشي و گواه در خودنظم ­جويي تحصيلي و مثلث شناختي وجود داشت (0/05 p˂). ميزان تأثير آموزش تاب ­آوري روانشناختي بر خودنظم ­جويي تحصيلي 0/70 و بر مثلث شناختي 0/27 بود. نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد كه دانش ­آموزان شركت­ كننده در برنامه آموزشي در مقايسه با گروه گواه و در مقايسه با قبل از آموزش در مؤلفه ­هاي انگيزشي، شناختي، بازخورد نسبت به خود، آينده و دنيا نمرات بالايي كسب كرده و در مجموع مثلث شناختي و خودنظم­ جويي تحصيلي بهتري را تجربه كردند

Background: Many people respond to challenges with irrational and unregulated emotional beliefs and behaviors. an‎d they gradually acquire a dysfunctional view of themselves, the world, and the future, known as the cognitive triangle. Research shows that the psychological resilience program is one of the group programs based on cognitive -behavioral therapy to improve problem -solving skills and effective coping such as courage and relaxation in critical situations. Leads and strengthens optimism. However, there is a research gap in the application of coping methods and equipping students in our schools. Aims: The aim of this study was to determine the efficacy of psychological resilience training on students' academic self-regulation and cognitive triangle. Methods: The research method was quasi -experimental and pre -test -post -test with a control group. The statistical population included all female high school students in Tehran in the academic year of 201 9 -2020 who were selected by multi -stage cluster random sampling of 30 people and were randomly divided into two groups of psychological resilience training and control group. Research tools included Pintrich and De Groot (1990) and Cognitive Triangle (2005) and Cognitive Triangle Questionnaire. The psychological resilience training program (Gilham, Jikax, Reeves, Seligman, and Silver, 1990) was conducted for the experimental group in 5 sessions of 90 minutes, and the control group did not receive any intervention. To test the hypotheses, multivariate and univariate analysis of covariance were used using SPSS -25 statistical software. Results: The results showed that there was a significant difference between the pre -test and post -test scores of the experimental and control groups in academic self-regulation and cognitive triangle (p˂0.05). The effect of psychological resilience training on academic self-regulation was 0.70 and on cognitive triangle was 0.27. Conclusion: The results showed that students participating in the educational program in comparison with the control group and in comparison, with before education in the components of motivation, cognition, feedback to themselves, the future and the world obtained high scores and in total cognitive triangle and They experienced better academic self-regulation.