ارتقاي مهارت‌هاي انديشه‌گري انتقادي هنرجويان رشته‌هاي كشاورزي ايران: به‌كارگيري انگاره‌‌هاي شناختي- اجتماعي و نظام‌هاي خودكار

Improving critical Thinking Skills among Iranian Agricultural Students: Applying Social Cognitive and Autopoietic Systems Theories

دستيابي به اهداف كشاورزي پايدار به‌طور چشم‌گيري از نيروي انديشه‌گري انتقادي كنشگران اين بخش نشأت مي‌گيرد. بر اين پايه، هنرستان‌هاي كشاورزي تلاش مي‌كنند كه مهارت‌هاي انديشه‌گري انتقادي هنرجويان اين مدارس را به عنوان كشاورزان آينده پرورش دهند. دستيابي به اين مهم، بدون شناخت درستي از مهارت‌هاي انديشه‌گري انتقادي هنرجويان كشاورزي و تدوين مدلي نظام‌مند براي تقويت آن‌ها امكان‌پذير نيست. بر اين پايه، هدف اين پژوهش تدوين الگويي براي تقويت مهارت‌هاي انديشه‌گري انتقادي هنرجويان هنرستان‌هاي فني و حرفه‌اي كشاورزي ايران با به‌كارگيري انگاره‌هاي شناختي-اجتماعي و نظام‌هاي خودكار بود (4939 = N). 282 هنرجو با به‌كارگيري روش نمونه‌گيري طبقه‌اي چند مرحله‌اي به عنوان نمونه‌ي آماري انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه بود كه روايي آن با استفاده از ميانگين واريانس استخراجي (AVE) و ريشه ­ي دوم واريانس تسهيم شده (ASV) و پايايي آن با برآورد ضريب آلفاي كرونباخ و پايايي تركيبي (CR) تأييد شد. يافته‌ها نشان داد كه هنرجويان، سطوح مختلفي از مهارت‌هاي انديشه‌گري انتقادي با توجه به مدرسه‌ي محل تحصيل از خود نشان مي‌دهند. يافته‌هاي مدل ساختاري نشان داد كه تجربيات مشاهده‌اي هنرجويان (4/94=t و 0/30=ß) داراي بيشترين اثر مستقيم بر مهارت‌هاي انديشه‌گري انتقادي آنان است و پس از آن، به ترتيب درك از خودكارآمدي (3/61= t و 0/27=ß)، تأييد اجتماعي (2/86=t و 0/17=ß) و تجربيات فردي مستقيم (2/68=t و 0/14=ß) قرار دارند. اين سازه‌ها در كل 53 درصد از واريانس سازه‌ي انديشه‌گري انتقادي هنرجويان را تبيين كردند.

Achieving the goals of sustainable agriculture significantly depends on the critical thinking skills of the actors in this area. Accordingly, agricultural technical and vocational schools strive to develop the critical thinking skills of future farmers who are currently studying in these schools. Achieving this is not possible without a proper understanding of the critical thinking skills of agricultural students and development of a comprehensive model to strengthen them. Therefore, the purpose of this study was to develop a model for strengthening the critical thinking skills of agricultural students in the technical and vocational schools in Iran by using social cognitive and autopoietic systems theories (N = 4939). Out of the population of the interest, 282 students were selected as a statistical sample using a multi-stage sampling method. The data collection tool was a questionnaire, which its validity confirmed using the Average Variance Extracted (AVE) and the Average Shared Variance (ASV) indices. Besides, the reliability of the instrument was confirmed by Cronbach's alpha coefficients and composite reliability (CR). Findings showed that the students’ critical thinking skills are divers according to their schools type. Moreover, students’ observational experiences had the greatest direct effect on their critical thinking skills (t = 4.94, β = 0.30) which followed by perceived self-efficacy (t = 3.61, β = 0.27), social confirmation (t = 2.86, β = 0.17), and immediate individual experiences (t = 2.68, β = 0.14), respectively. These factors could account for 53 % of the variance of students' critical thinking skills.