اولويت بندي مخاطرات محيطي جنگل‌هاي مانگرو استان هرمزگان

Prioritizing Environmental Hazards of Mangrove Forests in Hormozgan Province

جنگل‌هاي مانگرو همواره در معرض صدمات بسياري ناشي از مخاطرات طبيعي و انساني مختلف قرار دارند، به همين سبب برنامه‌ريزي به منظور فراهم آوردن ابزارهاي مناسب براي جلوگيري يا كاهش آثار اين مخاطرات ضروري به نظر مي‌رسد. بنابراين در اين مطالعه تهديدات طبيعي و انساني موجود و پيش روي جنگل‌هاي مانگرو در محدوده‌ي استان هرمزگان با هدف شناسايي و معرفي آن به بخشهاي مديريتي در جهت كاهش خطرات و پيشگيري عوامل تهديد، انجام گرفت. شناسايي فهرست اوليه تهديدات با استفاده از مرور منابع داخلي و خارجي و مصاحبه با كارشناسان خبره و حاضر در منطقه انجام و تعداد 34 عامل تهديد شناسايي شد. بر اساس تهديدات شناسايي‌شده، پرسشنامه اي تهيه و روايي كيفي و كمي آن تعيين شد. براساس روش نسبي روايي محتوا تعداد 8 معيار (سرشاخه‌زني؛ كاهش حق‌آبه زيست‌محيطي حوضه؛ نشت مواد نفتي شناورها؛ توسعه بندر و سازه‌هاي دريايي؛ فرسايش كرانه؛ تعليف شترهاي سرگردان؛ تغييرات الگوي بارش و تغيير الگوي شوري آب) داراي حداقل مقدار روايي بود. فهرست نهايي تهديدات به روش دلفي و تعيين وزن هر يك از آن‌ها با روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) انجام شد. نتايج اولويت‌بندي تهديدات نشان داد سرشاخه‌زني، نشت مواد نفتي شناورها و فرسايش كرانه از مهم‌ترين تهديدات جنگل‌هاي مانگرو در استان هرمزگان هستند.

Mangrove forests are always exposed to damages caused by various natural and anthropogenic hazards, so planning is necessary to provide appropriate tools to prevent or reduce the effects of these hazards. Therefore, in this study, natural and anthropogenic hazards to mangrove forests in Hormozgan province have been conducted with the aim of identifying and introducing them to management sections in order to reduce risk and prevention of risk factors. The initial list of threats was identified by reviewing internal and external sources and interviews with experts in the area and 34 threat factors were identified. Based on the identified threats, a questionnaire was prepared and its qualitative and quantitative validities were determined. According to relative validity method, 8 criteria (Lopping, reduction of basin environmental water right, oil leakage from vessels, development of ports and offshore structures, coastal erosion, grazing the wandering camels, Changes in precipitation pattern and water salinity pattern) had the least validity. The final list of threats was determined by Delphi method and the weighting of each was done by Analytical Hierarchy Process (AHP) method. Prioritization of threats showed that lopping, oil leakage from vessels and coastal erosion are the most important threats to mangrove forests in Hormozgan Province.