مقايسه اثربخشي آموزش مديريت استرس و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر كنترل قند خون و كيفيت زندگي بيماران مبتلا به ديابت نوع دو

Comparison of the Effectiveness of Stress Management and Acceptance and Commitment Therapy on Blood Sugar Control and Quality of Life in Patients with Type II Diabetes

مقدمه و هدف: عوارض و مشكلات مربوط به ديابت بر كيفيت زندگي بيماران ديابتي اثرگذار است. هدف پژوهش حاضر مقايسه اثربخشي مديريت استرس و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر كنترل قند خون و كيفيت زندگي بيماران مبتلا به ديابت نوع دو بود. مواد و روش ها: اين پژوهش نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون -پس آزمون-پيگيري با 2 گروه آزمايش و 1 گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش، كليه بيماران مبتلا به ديابت نوع دو مراجعه كننده به مركز تخصصي و فوق-تخصصي ميلاد تهران در سال 1398 بودند. پس از بررسي معيارهاي ورود به مطالعه تعداد 45 نفر با روش نمونه گيري هدفمند انتخاب و با روش تصادفي در سه گروه (هر گروه 15 نفر) جايگزين شدند. گروه مديريت استرس 12 جلسه و گروه پذيرش و تعهد 8 جلسه 90 دقيقه اي آموزش ديدند. داده هاي پژوهش با استفاده از مقياس كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني ( 1996 ) و با آزمايش قند خون ناشتا گردآوري شدند و با استفاده از نسخه 20 تجزيه و تحليل شدند. SPSS آزمون تحليل واريانس مختلط در نرم افزار يافته ها: نتايج نشان داد مداخله مديريت استرس و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد تأثير معناداري بر كنترل قند همچنين بين اثرگذاري .(P<0/ خون و مؤلفههاي كيفيت زندگي در بيماران مبتلا به ديابت نوع دو داشته است ( 05 مديريت استرس و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر كيفيت زندگي و كنترل قند خون تفاوت معناداري وجود ندارد و تنها مولفه ي سلامت روان بود كه ميانگين نمرات پس آزمون و پيگيري آن در گروه پذيرش و تعهد (P>0/05) .(P<0/ بيشتر از گروه مديريت استرس افزايش داشت ( 05 نتيجه گيري: با توجه به يافته هاي مطالعه حاضر، براي بهبود كيفيت زندگي و كنترل قند خون مي توان از روش هاي مديريت استرس و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد استفاده كرد.

Introduction: Diabetes-related complications and problems affect the quality of life of diabetic patients. The present study aimed to make a comparison between the effectiveness of stress management and acceptance and commitment therapy on blood sugar control and quality of life in patients with type II diabetes. Materials and Methods: This was a quasi-experimental study with a pre-test-post-test-follow-up design with two experimental groups and one control group. The statistical population of the study was all patients with type 2 diabetes referred to Milad Specialized and Sub-Specialized Hospital in Tehran in 2020. After the assessment of the inclusion criteria, 45 subjects were selected by the purposive sampling method and randomly assigned to three groups (n=15 in each group). The stress management group received 12 sessions, while the acceptance and commitment group attended eight 90-min sessions. Research data were collected using the World Health Organization Quality of Life Scale (1996) and fasting blood sugar test. The data were analyzed in SPSS software (version 20) using a mixed analysis of variance test. Results: Based on the results, stress management intervention and acceptance and commitment therapy had a significant effect on blood sugar control and quality of life components in patients with type 2 diabetes (P<0.05). Furthermore, there was no significant difference between the effect of stress management and the acceptance and commitment therapy on quality of life and blood sugar control (P>0.05). The mean post-test and follow-up scores of mental health demonstrated a higher increase in the acceptance and commitment group, compared to those in the stress management group (P<0.05). Conclusion: As evidenced by the results of the present study, both stress management methods and commitment therapy can be used to improve quality of life and control blood sugar among patients with type II diabetes.