عنوان مقاله :
رويدادهاي استرسزاي زندگي و كيفيت زندگي مرتبط با سلامت بيماران ديابتي: نقش ميانجي رفتارهاي ارتقادهنده سلامت و رفتارهاي مديريت خود
عنوان به زبان ديگر :
Stressful Life Events and Health-related Quality of Life among Diabetic Patients: The mediating role health-promoting behaviors and self-management behaviors
پديد آورندگان :
سالاري، ليلا دانشگاه آزاد اسلامي واحد بيرجند - گروه روانشناسي، بيرجند، ايران , آهي، قاسم دانشگاه آزاد اسلامي واحد بيرجند - گروه روانشناسي، بيرجند، ايران , منصوري، احمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد نيشابور - گروه روانشناسي، نيشابور، ايران , شهابي زاده، فاطمه دانشگاه آزاد اسلامي واحد بيرجند - گروه روانشناسي، بيرجند، ايران
كليدواژه :
ديابت , رفتارهاي ارتقادهنده سلامت , رفتارهاي مديريت خود , رويدادهاي استرس زا , كيفيت زندگي مرتبط با سلامت
چكيده فارسي :
مقدمه و هدف: ديابت يك بيماري غير واگيردار است كه بر جنبههاي جسمي، روحي و عاطفي زندگي فرد اثرگذار
است. اين پژوهش با هدف بررسي نقش ميانجي رفتارهاي ارتقادهنده سلامت و رفتارهاي مديريت خود در رابطه
بين رويدادهاي استرسزاي زندگي و كيفيت زندگي مرتبط با سلامت بيماران ديابتي انجام شد.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر توصيفي از نوع همبستگي بود. جامعه آماري اين پژوهش را كليه بيماران مبتلا به
تشكيل (N= 550) ديابت مراجعهكننده به كلينيك ديابت شهرستان زابل در بازه زماني فروردين تا تير 1400
داد. نمونه پژوهش شامل 400 نفر از بيماران بود كه به روش نمونهگيري در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه
رويدادهاي استرسزاي زندگي، پروفايل سبك زندگي ارتقادهنده سلامت، پرسشنامه خود مديريتي ديابت و
پرسشنامه كيفيت زندگي مرتبط با سلامت بيماران ديابتي پاسخ دادند. دادههاي پژوهش با استفاده از روش مدل
تحليل شدند. LISREL نسخه 24 و 8.8 SPSS يابي معادلات ساختاري و به كمك نرمافزارهاي آماري
يافته ها: يافتهها نشان داد كه مسير مستقيم رويدادهاي استرسزا به رفتارهاي ارتقادهنده سلامت و رفتارهاي
(p<0/ و به كيفيت زندگي مرتبط با سلامت منفي و غير معنيدار ( 01 (p<0/ مديريت خود منفي و معنيدار ( 01
بود. مسير مستقيم رفتارهاي ارتقادهنده سلامت و رفتارهاي مديريت خود به كيفيت زندگي مرتبط با سلامت
بهعلاوه مشخص شد كه رابطه غيرمستقيم بين رويدادهاي استرسزا و كيفيت .(p<0/ مثبت و معنيدار بود ( 01
زندگي مرتبط با سلامت از طريق رفتارهاي ارتقادهنده سلامت و رفتارهاي مديريت خود ميانجي ميشود
.(p<0/01)
نتيجه گيري: يافتهها نشان ميدهد كه رفتارهاي ارتقادهنده سلامت و رفتارهاي مديريت خود ميتواند نقش
غيرمستقيم معنيداري در كاهش اثرات منفي رويدادهاي استرسزا بر كيفيت زندگي مرتبط با سلامت بگذارد.
تقويت ويژگيهاي روانشناختي مثبت و كاهش سازههاي خطرزا نظير استرس و ادراك آن و طراحي برنامههاي
مداخله و كاربرد آنها ميتواند به بهبود كيفيت زندگي مرتبط با سلامت بيماران ديابتي كمك كند.
چكيده لاتين :
Introduction: Diabetes is a non-communicable disease that affects the
physical, mental, and emotional aspects of life. The present study aimed to
assess the mediating role of health-promoting behaviors and selfmanagement
behaviors in the relationship between stressful life events and
health-related quality of life in diabetic patients.
Materials and Methods: The present study was conducted based on a
descriptive-correlational design. The statistical population of the study
consisted of all diabetic patients aged 25-75 years who were referred to the
Diabetes Clinic of Zabol from January to March 2016 ،March to July 2021
(n=550). The sample consisted of 400 patients who were selected via the
convenience sampling method. They completed the life stressful events
questionnaire, health-promoting lifestyle profile, diabetes selfmanagement
questionnaire, and diabetic patient’s health-related quality of
life questionnaire. Data were analyzed in SPSS (version 22) and LISREL
8.8 statistical software using structural equation modeling.
Results: Based on the results, the direct path of stressful events to healthpromoting
behaviors and self-management behaviors was negative and
significant (P<0.01); moreover, it was negative and non-significant to the
health-related quality of life (P<0.01). The direct path of health-promoting
behaviors and self-management behaviors to health-related quality of life
was positive and significant (P<0.01). In addition, it was found that the
indirect relationship between stressful events and health-related quality of
life was mediated by health-promoting behaviors and self-management
behaviors (P<0.01).
Conclusion: These findings indicate that health-promoting behaviors and
self-management behaviors can play a significant indirect role in reducing
the negative effects of stressful events on health-related quality of life.
Strengthening positive psychological characteristics and reducing risky
constructs, such as stress and its perception, as well as the development of
intervention programs and their application, can help improve the healthrelated
quality of life among diabetic patients
عنوان نشريه :
پرستاري ديابت
