ارزيابي و رتبه‌بندي عوامل مؤثر بر سودآوري شركتهاي دارويي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از الگوي تركيبي فرآيند تحليل سلسله مراتبي فازي

Evaluation and ranking of factors affecting the profitability of pharmaceutical companies listed on the Tehran Stock Exchange using a hybrid model of fuzzy hierarchical analysis process

سودآوري و نقدينگي يكي از شاخص‌هاي مهم در ارزيابي عملكرد مالي شركت‌ها محسوب مي‌شود كه نتيجه نهايي همه برنامه‌ها و تصميمات مالي شركت است. همچنين با توجه به اهميت صنايعي از جمله صنعت داروسازي كه بر اقتصاد كشورهاي در حال توسعه و سلامتي افراد جامعه تاثيرگذار است، عملكرد مالي آن‌ها از اهميت دوچندان برخوردار است. لذا هدف اين پژوهش، ارزيابي و رتبه‌بندي عوامل مؤثر بر سودآوري شركت‌هاي دارويي با استفاده از الگوي تركيبي فرآيند تحليل سلسله مراتبي فازي و ويكور است. براي بررسي موضوع، براساس رگرسيون چندمتغيره، داده‌هاي 18 شركت‌هاي دارويي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در طي سال‌هاي 1393 تا 1398 از نرم‌افزار رهاورد نوين، صورت‌هاي مالي و سايت رسمي بورس اوراق بهادار تهران جمع‌آوري و براي آزمون فرضيه‌هاي پژوهش با استفاده از روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي فازي وزن‌دهي و سپس با استفاده از الگوي تركيبي فرآيند تحليل سلسله مراتبي فازي و ويكور و با كمك ماكروهاي نرم افزار سوپر دسيژن نسخه 2 رتبه‌بندي شد. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه نسبت سودآوري و رشد شركت‌هاي دارويي، به ترتيب؛ بيشترين اهميت و معيارهاي نسبت نقدينگي، كمترين اهميت را در بين شركت‌هاي دارويي برخوردارند. همچنين، به‌منظور ارزيابي عملكرد كلي شركت‌ها نيز از روش تلفيقي سلسله مراتبي فازي و ويكور استفاده شد كه شركت‌هاي دارويي البرزدارو، زهراوي و توليد دارو، به ترتيب، رتبه‌هاي اول تا سوم را به خود اختصاص دادند و اين در حالي است كه شركت‌هاي دارويي كيميدارو و فارابي در رده‌هاي پايين فهرست رتبه‌بندي از حيث عملكرد قرار گرفتند

Profitability and liquidity is one of the important indicators in evaluating the financial performance of companies, which is the end result of all financial plans and decisions of the company. Also, considering the importance of industries such as the pharmaceutical industry that affect the economies of developing countries and the health of society, their financial performance is doubly important. Therefore, the purpose of this study is to evaluate and rank the factors affecting the profitability of pharmaceutical companies using a combined model of fuzzy and Victor hierarchical analysis process. To investigate the issue, based on multivariate regression, data of 18 pharmaceutical companies listed on the Tehran Stock Exchange during the years 1393 to 1398 were collected from Rahavard Novin software, financial statements and the official website of the Tehran Stock Exchange and to test research hypotheses using the analysis process method. Fuzzy hierarchies were weighted and then ranked using the combined model of fuzzy and hierarchical hierarchical analysis process with the help of Super Design version 2 macros. Findings showed that the ratio of profitability and growth of pharmaceutical companies, respectively; The highest importance and liquidity ratio criteria are the least important among pharmaceutical companies. Also, in order to evaluate the overall performance of the companies, the combined hierarchical fuzzy and Victor method was used, in which Alborzdaro, Zahravi and Daroo pharmaceutical companies were ranked first to third, respectively, while Kimidaro and Farabi was at the bottom of the rankings in terms of performance