مطالعۀ تطبيقي دوگانۀ نيكي و بدي در امثال و حكم فارسي و كُردي

قرابت ها و زمينه هاي فرهنگي مشترك ميان فارسي‌زبانان و كُردي‌زبانان و تجربيات مشترك و ممتدّ تاريخي آن‌ها، سبب پديد آمدن سرمايه هاي مشترك فرهنگي شده است. از بارزترين اين سرمايه ها، ضرب المثل هاي رايج در اين دو زبان است. بر اين اساس نگارندگان در پژوهش حاضر به بررسي امثال و حكم فارسي و كُردي از منظر دوگانۀ نيكي و بدي پرداخته اند. روش پژوهش تحليلي تطبيقي است و به اسناد و منابع كتابخانه اي اتكا دارد. در اين جستار صرفاً مثل هايي آمده است كه در زبان كردي يا در زبان فارسي معادل متناظر دارند و در كنار هم زوج مثل هستند. نتايج اين مطالعه اهميت نيكي و بدي در فرهنگ فارسي و كردي و مشابهت بسيار امثال و حكم رايج در ميان مردمان اين دو زبان را نشان مي دهد. طبق بررسي، در جامعۀ آماري تحقيق، يعني كل ضرب المثل هاي مضبوط در منابع مورد استفاده، از ميان 52 زوج‌مثلِ مرتبط با دوگانۀ نيكي و بدي تنها 14 مورد از منظر سطح زبان و شيوۀ بيان متفاوت بودند و مابقي يا كاملاً يكسان يا مشابه هم بودند. همچنين مفاهيم بدي و نيكي در هر دو زبان مانند هم مورد سرزنش و نكوهش يا داراي ارزش تلقي شده‏اند. غالب امثال مورد بررسي در مرتبۀ نخست، ريشه‏ در تعاليم مشترك اسلامي و مذهبي دارند و در مرتبۀ بعدي از سنت ها و باورهاي اصيل كردي زبانان و فارسي زبانان نشئت مي گيرند.