بررسي روابط فيلوژني گونه گيش دم زرد (Atule mate) در مناطق شمالي خليج فارس و درياي عمان با استفاده از ژن سيتوكروم اكسيداز I

آناليز ژنتيكي جمعيت‌هاي مختلف ماهيان جهت حفظ تنوع زيستي و افزايش اطلاعات در مورد بقاي گونه ها و يافتن عوامل تهديد كننده و يا كمك كننده در حفظ جمعيت‌ها مهم و ضروري مي باشد. لذا هدف از اين مطالعه تعيين روابط فيلوژنتيكي و خويشاوندي گونه گيش دم زرد (Atule mate) (Cuvier, 1833) در مناطق شمالي خليج فارس و درياي عمان به وسيله توالي يابي ژن سيتوكروم اكسيداز I (COI) ميتوكندريايي مي باشد. 90 قطعه ماهي گيش دم زرد، از مناطق صيادي بندر بوشهر، بندر عباس و بندر چابهار، جمع آوري گرديد و جهت انجام مطالعات مولكولي،DNA  ژنومي به روش استات آمونيم استخراج شده و كميت و كيفيتDNA  بوسيله روش اسپكتروفوتومتري و الكتروفورز ژل اگارز 1 درصد تعيين شد. واكنش زنجيره اي پليمراز (PCR) با استفاده از يك جفت پرايمر ژن سيتوكروم اكسيداز  I انجام گرديد. پس از الكتروفورز محصول PCR روي ژل آگارز 1.5درصد، قطعه bp650 ناحيه كنترل ميتوكندريايي تعيين توالي شد. جهت بررسي روابط فيلوژني با استفاده از نرم افزار CLUSTAL W، توالي‌هاي ژن COI ميتوكندريايي هم رديف و پس از مقايسه آنها با توالي‌هاي منتخب بانك ژن، ترسيم درخت فيلوژني با روشهاي متفاوت (Maximum Likelihood،  Maximum Parsimony و (Bayesian در مقابل برون گونه (Esox Lucius) انجام شد. نتايج نشان داد كه تمامي نمونه هاي بندر عباس و بندر بوشهر و 3 نمونه از بندر چابهار همگي در يك شاخه قرار گرفته و مابقي نمونه هاي بندر چابهار با دارا بودن فاصله ژنتيكي قدري بيشتر، بر روي شاخه مجزايي قرار داشته و با بوت استراپ بالا رابطه خواهري با هم نشان دادند و اين دو شاخه با فاصله تكاملي زياد از برون گونه قرار گرفتند. مي توان نتيجه گرفت كه توالي يابي ژن سيتوكروم اكسيدازI  روشي مناسب و قابل اعتماد در بررسي روابط فيلوژنتيكي گونه گيش دم زرد بوده و اطلاعات مفيدي جهت مديريت و حفاظت اين گونه با ارزش فراهم مي نمايد.