تاثير آموزش براساس مدل اعتقاد بهداشتي بر ارتقاي رفتار دفع بهداشتي فاضلاب

زمينه. دفع غير بهداشتي فاضلاب و رهاسازي آن در معابر عمومي، آب هاي جاري و محيط زيست روستا باعث آلودگي آب هاي سطحي و زيرزميني، خاك و ايجاد مناظر نازيبا شده و محيط مناسبي را براي رشد و تكثير انواع حشرات و جوندگان و توليد بوهاي نامطبوع ايجاد خواهد كرد، لذا اين مطالعه با هدف بررسي تاثير آموزش بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي بر ارتقاي رفتار دفع بهداشتي فاضلاب در خانوارهاي روستايي شهرستان آق قلا انجام شد. روش كار. اين مطالعه مداخله اي، بر روي 72 سرپرست خانوار روستايي شهرستان آق قلا از توابع استان گلستان انجام شد. ابتدا دو روستا با شرايط يكسان انتخاب و بر اساس تخصيص تصادفي ساده در دو گروه مداخله و شاهد قرار گرفتند. از هر روستا 36 سرپرست خانوار انتخاب شده و پرسش نامه استاندارد اعتقاد بهداشتي دفع بهداشتي فاضلاب را قبل و بعد از مداخله آموزشي تكميل نمودند. داده ها با استفاده از نرم افزار آماري SPSS.17 و آزمون هاي تيزوجي، ويلكاكسون، تيمستقل و منويتني تحليل شدند. يافته ها. قبل از مداخله، ويژگي هاي جمعيت شناختي و تمامي سازه هاي مدل بين دو گروه تفاوت معناداري نداشت (p 0/05). در گروه مداخله، ميانگين نمرات آگاهي، حساسيت درك شده، شدت درك شده، منافع درك شده و خودكارآمدي در پس آزمون به طور معناداري افزايش يافته و موانع درك شده به طور معناداري كاهش داشته است (p 0/05). اما ميانگين نمرات حيطه عملكرد در قبل و بعد از مداخله، تفاوت معناداري نداشت. نتيجه گيري. مداخله آموزشي بر روي آگاهي و سازه هاي مدل اعتقاد بهداشتي موثر بود اما بر رفتار دفع بهداشتي فاضلاب تأثير نداشت، از آن جايي كه حفر چاه جاذب فاضلاب نيازمند صرف هزينه مي باشد، توصيه مي شود علاوه بر افزايش تعداد جلسات آموزشي، از همكاري بين بخشي مانند شوراي روستا نيز استفاده شود.