نقاشي ايراني، رسانه چندمنظوره حكومتي (مورد مطالعه: نگاره باغي دوره صفويه)

Iranian Painting, A Government Multi-Purpose Media (Case Study: Safavid Period Garden Painting)

بيان مسئله: نگاره‌هاي باغي به‌عنوان يك رسانه‌ چندساحتي، ساختار اجتماعي و روابط قدرت صفويان را پوشش داده است. چالش علمي پژوهش حاضر شناسايي ايدئولوژي دولت صفويان در لايه‌هاي متني پنهان نگاره‌هاي باغي،‌ مؤلفه‌هاي مرتبط با نمادگرايي و فرهنگ ايراني در بطن جامعه صفوي است. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است به سؤالات زير پاسخ داده شود: مناسبات اجتماعي دوره صفوي در متن نگاره‌هاي باغي بازگو كننده‌ چه مؤلفه‌ها و عناصر نماديني هستند؟ چگونه ايدئولوژي و نگرش هنرمندان صفوي در نگاره‌هاي باغي مصور گشته است؟ هدف: اين پژوهش در پي بررسي و شناخت ارتباط بين متون نگاره‌هاي مرتبط با مضمون باغ ايراني در گستره ساختارهاي اجتماعي‌فرهنگي دوره صفوي است. روش پژوهش: تحقيق حاضر از نوع پژوهش‌هاي كيفي و به روش توصيفي-‌تحليلي است. شيوه گردآوري داده‌ها از نوع كتابخانه‌اي است. يافته‌ها: تعاملات، مناسبات اجتماعي و ديني از طريق سلطه فرهنگي‌نمادين در جهت پيشبرد اهداف و مشروعيت‌بخشي به ايدئولوژي صفويان صورت پذيرفته است. هنرمندان نگارگر در لايه‌هاي متني نگاره‌هاي باغي به مؤلفه‌هاي فرهنگي و ديني كه نشان‌دهنده مناسبات، آداب و رسوم ملي، ضيافت‌هاي درباري و مذهب تشيع است پرداخته‌اند. وقايع و رخ‌دادهاي سياسي و اجتماعي به‌صورت روايت‌هاي اسطوره‌اي و مذهبي در متن نگاره‌ها بازنمايي شده‌اند. هنر تصويرسازي چندمنظوره و متحرك در نگاره‌ها به رسانه‌اي پرقدرت و متمركز در خدمت نظام سازمان يافته دربار صفوي قرار گرفته است، اين حوزه هنري جايگاه برتر شاه و ساختار طبقات اجتماعي حكومت صفويان را در قالب تصاوير پويا و متحرك مصور ساخته است. تنوع در ساختار طراحي باغ‌ها و فضاهاي جمعي از مهمترين دستاوردهاي هنرمندان در بيان نگرش، هنر و دانش باغسازي صفويان مي‌باشد اين نگاره‌ها به آگاهي و دقت نگارگران درباري در بيان مؤلفه‌هاي هويتي و انتقال پيام‌هاي اثرگذار به مخاطبان خود پرداخته‌اند.

Problem Definition: As a multifaceted medium, garden paintings have included the social structure and power relations of the Safavids. The scientific challenge of the current research is to identify the ideology of the Safavid government in the hidden textual layers of garden paintings, the components related to symbolism, and Iranian culture in the heart of the Safavid society. In the present research, the following questions are addressed: What components and symbolic elements are the social relations of the Safavid period narrated in the text of garden paintings? How is the ideology and attitude of Safavid artists illustrated in garden paintings? Objective: This research seeks to investigate and understand the relationship between the texts of paintings related to the theme of the Iranian garden in the scope of the socio-cultural structures of the Safavid period. Research method: The current study is qualitative research using a descriptive-analytical method. The data collection is conducted through a library-based method. Results: Interactions and social and religious relations have been carried out through symbolic cultural domination to advance the goals and legitimize the Safavid ideology. In the textual layers of garden paintings, painters have addressed the cultural and religious components representing relationships, national customs, court banquets, and Shia religion. Political and social events are represented in the form of mythological and religious narratives in the text of the paintings. The art of multi-purpose and moving illustration in paintings has become a powerful and focused medium at the service of the organized system of the Safavid court, and this artistic field has made the superior position of the king and the structure of the social classes of the Safavid government in the form of dynamic and animated images. Diversity in the design structure of gardens and collective spaces is one of the most significant achievements of artists in expressing the attitude, art, and knowledge of Safavid gardening. These paintings have paid attention to the awareness and precision of court painters in expressing identity components and conveying effective messages to their audiences.