رابطه فرآيندهاي خودنظم بخش (بهوشياري، خودشناسي انسجامي و خودمهارگري) با شدت علائم اختلال شخصيت وسواسي- جبري: نقش واسطه اي وجدان گرايي

The Relationship between Self-Regulation Processes (Mindfulness, Integrative Self-Knowledge and Self-Control) and Severity of Obsessive- Compulsive Personality Disorder Symptoms: the Role of Conscientiousness

هدف پژوهش حاضر بررسي نقش واسطه‌اي وجدان‌گرايي در ارتباط ميان فرايندهاي خودنظم‌بخش با شدت علايم اختلال شخصيت وسواسي- جبري در يك نمونه‌ي غيرباليني بود. تعداد 210نفر از دانشجويان دانشگاه‌هاي استان تهران به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند و به مقياس‌هاي رگه بهوشياري براون و رايان (2003)، پرسشنامه‌ تجديدنظر شده‌ سنجش اختلال شخصيت وسواسي- جبري مارتوكوويچ (2004)، مقياس خودشناسي انسجامي قرباني و همكاران (2008)، فرم كوتاه مقياس خودمهارگري تنگني و همكاران (2004) و 10 عامل وجدان‌گرايي پرسشنامه‌ي شخصيت گلدبرگ (1999) پاسخ دادند. با استفاده از روش تحليل مسير، نقش واسطه‌اي وجدان‌گرايي در ارتباط ميان بهوشياري و خودمهارگري با شدت علايم اختلال شخصيت وسواسي- جبري تاييد شد. بهوشياري هم به صورت مستقيم و هم غيرمستقيم از طريق وجدان‌گرايي با شدت علايم اختلال شخصيت وسواسي جبري رابطه داشت و رابطه بين خودمهارگري و علايم شخصيت وسواسي جبري به صورت كامل با واسطه‌گري وجدان‌گرايي برقرار بود. به نظر مي‌رسد بهوشياري مي تواند عاملي محافظت كننده در برابر تجربه اختلال شخصيت وسواسي جبري باشد و خودمهارگري زياد در افراد با صفت وجدان گرايي بالا ممكن است زمينه ساز تجربه اختلال شخصيت وسواسي جبري شود.

This study was aimed to investigate the relationship between self-regulation processes and the symptom severity of obsessive-compulsive personality disorder according to conscientiousness in non-clinical sample. 210 Iranian students of Tehran province universities (147 women and 63 men) were selected by available sampling and completed following scales: Mindful Attention Awareness Scale (Brown & Ryan, 2003), Revised Obsessive-Compulsive Personality Disorder Questionnaire (Martukovich, 2004), Integrative Self-Knowledge Scale (Ghorbani, et al. 2008), Brief Self-Control Scale (Tangney, et al. 2004) and 10 questions of conscientiousness from Goldberg Big 5 (50) Personality Scale (1999). The analysis path method showed the mediator role of conscientiousness in relationship between mindfulness and self-control with symptom severity of OCPD. Mindfulness was directly related to symptom severity of OCPD and conscientiousness played the mediator role between mindfulness and self-control with symptom severity of OCPD. It can be concluded that mindfulness may play the protective role against the nonclinical OCPD symptoms and high level of self-control in the individuals with pathological levels of conscientiousness may underlie OCPD symptoms.