بررسي فقهي و حقوقي جرم در فضاي مجازي

از مهم‌ترين مباحث حقوق كيفري، مسئله افساد في‌الارض است كه با توجه به شرايط جديد و حضور فضاي مجازي در تمامي ابعاد زندگي اجتماعي، امروزه، اين مسئله از اهميت دوچنداني برخوردار شده‌است. مسئله‌اي كه از منظر فقهي به‌صورت جامع، منقح و مستقل مورد بررسي قرار نگرفته‌است و از منظر حقوقي نيز به‌صورت روشن و دقيق با جرايم مشابه خود مانند محاربه مرزبندي نشده‌است و شاخص تحقق جرم نيز به‌خصوص در فضاي مجازي به­درستي تبيين نشده‌است. اين مقاله درصدد شناسايي عوامل و اركان جرم از منظر فقهي و حقوقي است كه رهيافت آن، شناسايي اركان جرم افساد في‌الارض در فضاي مجازي ‌است. آنچه روشن است اين است كه سابقه ورود رايانه و فضاي مجازي در زندگي بشر به بيش از چند دهه نمي‌رسد و اين در حالي است كه مسائل و قواعد فقهي صدها سال است كه مورد وثوق قرار گرفته‌اند. بر اين مبنا، نگارنده تلاش مي‌كند تا نگاهي جديد را درخصوص موضوع افساد في‌الارض در فضاي مجازي ارائه دهد. روش اين تحقيق، توصيفي ـ تحليلي است و هدف مقاله حاضر، به‌نوعي تلاش براي پويايي فقه اسلامي و حقوق در زمينه جرايم امروزي در فضاي مجازي است.