تقدم مصالح اقتصادي نظام بر حقوق و منافع خصوصي با تأكيد بر آموزههاي فقهي

The economic interests of the system take precedence over private rights and interests with an emphasis on the teachings of jurisprudence

زمينه و هدف: «نظام» يك اصطلاح و اصل فقهي است. معاني مختلف نظام در فقه و مصالح نظام به معناي حكومت و تقدم آن بر منافع خصوصي از موضوعات مهم فقهي حقوقي است كه همواره محل بحث و نظر بوده است. در اين مقاله تلاش شده به بررسي اين مهم پرداخته شود كه چگونه مي‌توان مصالح اقتصادي نظام بر حقوق و منافع خصوصي را مقدم دانست و چه مصاديقي مي‌توان براي آن برشمرد. مواد و روش‌ها: مقاله توصيفي تحليلي بوده و با استفاده از روش كتابخانه‌اي به بررسي سؤال مورد اشاره پرداخته است. يافته‌ها: نظام به عنوان يك مفهوم كلي، در منابع فقهي بر معاني متعددي دلالت دارد كه سامان داشتن امور معيشتي مردم بدون بحران و حفظ نظام سياسي از فروپاشي دروني مهم‌ترين و مرتبط‌ترين مفاهيم آن در مقاله حاضر است. از منظر فقهي، مصالح اقتصادي نظام به دو معناي مورد اشاره، بر حقوق و منافع خصوصي تقدم دارد. متناسب با مفاهيم مورد اشاره از حفظ نظام، سلب مالكيت خصوصي در راستاي منفعت و معيشت عمومي و مقابله با اخلال در نظام اقتصادي، به عنوان دو مصداق از ترجيح مصالح اقتصادي نظام بر حقوق و منافع شخصي قابل تبيين است. نتيجه‌گيري: مبناي تقدم و ترجيح مصالح اقتصادي نظام (به معناي سامان داشتن امور معيشتي مردم بدون بحران و حفظ نظام سياسي) بر منافع شخصي عنصر مصلحت است و قانون‌گذار بر اساس مصلحت مي‌تواند متناسب با اصول فقهي اقدام به وضع قوانين در راستاي حفظ مصالح اقتصادي و محدويت براي منافع شخصي نظام نمايد.

Background and Aim: "System" is a jurisprudential term and principle. The different meanings of the system in jurisprudence and the interests of system, meaning the government and its precedence over private interests, are important legal issues that have always been discussed. In this article, examines the economic interests of the system how can take precedence over private rights and interests, and what examples for it can be enumerated. Materials and Methods: This article descriptive-analytical the library method to investigate the question uses. Ethical considerations: In this article, the originality of the texts, honesty and trustworthiness have been observed. Results: The system as a general concept in jurisprudential sources indicates several meanings that managing the livelihood of people without crisis and protecting the political system from internal collapse is most important and relevant concepts in this article. From a jurisprudential point of view, the economic interests of the system take precedence over private rights and interests in two mentioned senses. In accordance with mentioned concepts of maintaining system, deprivation of private property in public interest and livelihood. Conclusion: Priority basis precedence and economic interests of the system (well-being of the people without crisis and the maintenance of the political system) over personal interests is an element of expediency. an‎d the legislator, based on expediency, in accordance with the principles of jurisprudence in order to protect the economic interests and restrictions for the personal interests of the system can enact laws.