تاثير كاربرد نسبت نانو كلات‌هاي روي و آهن بر عملكرد و اجزاي عملكرد ذرت (Zea mays L) در كشت مخلوط با لوبيا چشم بلبلي (Vigna unguiculata L)

Effect of Nano Zinc and Iron Chelates Ratios on Yield and Yield Components of Grain Maize (Zea mays L.) in Intercropping with Cowpea (Vigna unguiculata L.)

اثر كاربرد نسبت نانو كلات­روي و آهن بر عملكرد و اجزاي عملكرد ذرت در كشت مخلوط با لوبيا چشم بلبلي طي آزمايشي در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي به صورت فاكتوريل و در سه تكرار در دو سال زراعي 98- 1397 و 99- 1398 درشهرستان رودبار از توابع جنوب استان كرمان بررسي گرديد. تيمارها شامل كشت مخلوط ذرت و لوبيا در پنج سطح (100 درصد لوبيا، 75 درصد لوبيا + 25 درصد ذرت، 50 درصد لوبيا + 50 درصد ذرت، 25 درصد لوبيا + 75 درصد ذرت، و 100 درصد ذرت) و كاربرد نانوكلات آهن و روي در چهار سطح (نانو كلات آهن، نانو كلات روي، نانو كلات آهن + نانو كلات روي و شاهد) بودند. صفات اندازه گيري شده در اين پژوهش شامل تعداد رديف دانه در بلال، تعداد دانه در رديف، تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه، عملكرد دانه و شاخص برداشت بودند. نتايج نشان داد اثر نسبت كاشت مخلوط ذرت و لوبيا بر روي تعداد دانه در بلال، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملكرد دانه معني­ دار بود. اثر متقابل نسبت ­هاي مختلف كاشت و نانو كلات بر تعداد دانه در بلال عملكرد دانه معني­ دار و بر ساير صفات غيرمعني­ دار بودند. بيشترين تعداد دانه در بلال (707.8عدد)، عملكرد دانه (12787 كيلوگرم در هكتار) و وزن هزار دانه ذرت (253 گرم) در كشت مخلوط با نسبت 25 درصد لوبيا + 75 درصد ذرت به دست آمد. همچنين، بيشترين شاخص برداشت (52 درصد) از كشت خالص به­دست آمد. كاربرد همزمان نانو كلات آهن و روي باعث افـزايش ويژگي ­هاي كمّي و كيفي ذرت شد. بيشترين ميزان پروتئين (22.3 درصد) در كشت مخلوط 25 درصد لوبيا و 75 درصد ذرت با كاربرد نانوكلات روي حاصل شد. بيشترين مقدار نسبت برابري زمين (كل) (2.12) در تيمار كشت مخلوط 75 درصد لوبيا+25 درصد ذرت و كاربرد آهن و روي با هم برآورد گرديد و كمترين آن (1.57) مربوط به تيمار كشت مخلوط با نسبت 25 درصد لوبيا+75 درصد ذرت و كاربرد روي بود. در نهايت بالاترين عملكرد دانه ذرت 12993 كيلوگرم در هكتار از تيمار كشت مخلوط 75 درصد لوبيا+25 درصد ذرت و كاربرد آهن و روي بدست آمد.

To investigate the effect of using nano-chelate zinc and iron ratios on yield and yield components of maize and cowpea seeds, a factorial experiment was conducted by using randomized completely block design with three replications in the south of Kerman, Iran, during 2018-2020. Experimental treatments consisted of five levels of mixed culture of corn and beans (100% beans, 75% beans + 25% corn, 50% beans + 50% corn, 25% beans + 75% corn, and 100% corn) and four levels of iron and zinc nanoclates combination (iron nanoclate, zinc nano-chelate, iron nano-chelate + nano-chelate zinc and control). Number of seeds per ear row, 1000-seed weight, seed yield and harvest index were measured. The results showed that the effect of planting ratios on number of seeds per ear, 1000-seed weight and harvest index were statistically significant at 1% and on grain yield at 5% level of probability while it was not significant on number of seeds per ear row and number of rows per ear. The highest number of seeds per ear (707.8), seed yield (12787 kg.ha-1) and 1000-seed weight of corn (253 g) were obtained from 25% bean + 75% corn crop ratio. The highest harvest index (52%) was obtained from pure culture. Simultaneous application of nano-chelate iron and zinc increased the quantitative and qualitative properties of corn. Intercopping of 25% cowpea + 75% corn with nano-chelate application produced the highest proein percent (22.3 %). The highest value of land equality ratio (total) (2.12) was obtained by using a mixed cultivation treatment of 75% bean + 25% corn and the lowest (1.57) by 25% of beans were +75% of corn and zinc combinations. Finally, the highest grain yield of 12,993 kg.ha-1 was obtained from a intercropping of 75% corn + 25% bean and application of iron and zinc.